پژوهش‌ها آفریقا را خاستگاه مادر همه زبان‌ها می‌دانند
اما این تنوع زبان‌ها نشانگر چیست؟ آیا انسان‌ها در نقاط مختلف جهان در زمان‌هاى متفاوت، زبان‌هاى متفاوت را ابداع کرده‌اند؟
بر اساس نتیجه آخرین تحقیقات بین ۵۰ تا ۷۰ هزار سال پیش، همه انسان‌ها به یک زبان واحد صحبت مى‌کردند که این نکته بیانگر آن است که بشریت از یک تمدن واحد برخوردار بوده است.
گزارش دکتر کوئنتین آتکینسون از دانشگاه اوکلند نیوزیلند بر اساس بررسى واگ‌ها، اصوات مجزا همچون حروف با صدا و حروف بى‌صدایى شکل گرفته که یک زبان را تشکیل مى‌دهد.
وى به بررسى تعداد واگ‌هاى ۵۰۴ زبان مختلف جهان پرداخته و به این نتیجه رسیده که زبان‌هایى که داراى واگ‌هاى بیشترى هستند قدیمى‌ترند.
وى همچنین دریافته که گویش‌هایى که دور‌تر از «زبان مبدأ» یا «زبان مادر» هستند پیچیدگى و دشوارى کمترى دارند.
در واقع زبان‌هاى جوامع کوچک در حال توسعه، مرتباً تنوعشان را از دست مى‌دهند. به گفته دکتر آتکینسون، این مدل از کاربرد آوا در پهنه دنیا، بازتابى از الگوى تنوع ژنتیکى انسان است که به‌موازات بسط سکونت‌گاه‌هایش از آفریقا تا دیگر نقاط زمین؛ به طور مداوم این تنوع رو به کاهش گذاشته است.
این تحقیق نشان مى‌دهد که برخى از زبان‌هاى آفریقایى بیش از یکصد واگ دارند در حالى که اهالى هاوایى که دور‌ترین نقطه از آفریقا، یعنى محل این زبان مبدا، هستند فقط ۱۳ واگ دارند. به عبارت دیگر هرچه از آفریقا دور‌تر مى‌شویم تعداد واگ‌ها در زبان‌ها کمتر مى‌شود.
بر این اساس دکتر آتکینسون استدلال مى‌کند که منطقه صحراى سفلى در آفریقا گهواره تمام زبان‌هایى ست که در نقاط مختلف جهان تکلم مى‌شود.
این استدلال با نظریه دانشمندانى که معتقدند بشر نخستین ابتدا در این منطقه مى‌زیسته و سپس بین ۷۰ هزار سال تا ۵۰ هزار سال پیش به نقاط دیگر جهان کوچ کرده منطبق است.
دکتر آتکینسون در گفت‌وگو با وال استریت جورنال تأکید کرد همه زبان‌ها منشعب از یک زبان واحد بوده‌اند که بر اثر تغییرات به شاخه‌هاى متعدد تقسیم شده‌اند.
دیرینه‌شناسان معتقدند در فاصله زمانى بین ۷۰ هزار سال تا ۵۰ هزار سال پیش یعنى همزمان با آغاز مهاجرت‌ها و نمایان شدن نخستین تفاوت‌هاى زبانى میان اقوام گوناگون، ناگاه تغییراتى در رفتار انسان‌ها رخ مى‌دهد یعنى اولین نقاشى‌ها بر دیوار غار‌ها خلق مى‌شود و نحوه ساخت ابزار شکار به نحو قابل توجهى پیشرفت مى‌کند.
به باور دانشمندان، این تحولات چشمگیر نتیجه زبان است که امکان تفکر در مفاهیم انتزاعى را در ذهن بشر فراهم آورد.
در همین حال پروفسور انسان‌شناس رابین دانبار از دانشگاه آکسفورد نیز معتقد است بر اساس این مطالعات، اکنون مى‌توان آغاز ابداع زبان را به بیش از ۱۰۰ هزار تا ۲۰۰ هزار سال پیش عقب‌تر برد.
