چرا زود باور می کنیم؟
ﭼﺮﺍ ﺍﯾﻤﺎﻥ ﺷﺎﯾﻊ ﺗﺮ ﺍﺯ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻓﮑﺮ ﮐﺮﺩن است؟ ﭼﺮﺍ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻧﯿﺴﺖ؟
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﯾﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺑﻔﺮﻭﺷﯿﻢ؟ ( ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺑﺮ ﻃﺮﺯ ﺗﻔﮑﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ )
ﻣﮕﺮ ﻭﻇﯿﻔﻪ ﻣﻐﺰ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﻧﺪﯾﺸﯿﺪﻥ ﻭ ﺗﻌﻘﻞ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻧﯿﺴﺖ؟
ﺧﯿﺮ . ﻭﻇﯿﻔﻪ ﻣﻐﺰ ﺁﻧﭽﯿﺰﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ که در روند فرگشت بدست آورده است : ﺑﻘﺎ ﻭ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ
ﻣﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻓﮑﺮ ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻋﻘﺎﯾﺪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﯼ ﻣﺴﯿﺮی ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﯾﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﯽ ﺁﺷﮑﺎﺭ است. ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﯽ ﺷﻮﯾﻢ با خود می اندیشیم ﺷﺎﯾﺪ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﯽ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ است ﮐﻪ ﻣﻐﺰ ﺍﯾﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﮐﺎﺭ نمیکند؟ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﺍﯾﻦ ﻃﺮﺯ ﮐﺎﺭﮐﺮﺩ ﻣﻐﺰ ﺍﻧﺴﺎن استﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ میشود ‘ﻣﺎ ﺯﻭﺩ ﺑﺎﻭﺭ ﺑﺎﺷﯿﻢ’ .
ﻣﻐﺰ ﻣﺎ ﻓﺮﮔﺸﺖ یافته است تا ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻭ ﺍﯾﻤﺎﻥ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺜﺒﺖ بدهد . تا هنگامی که ﺣﺘﯽ ﺑﺎ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﻣﻮﺍﺟﻪ میشوند ﺑﺨﺎﻃﺮ باورهایشان آنها ﻫﺎ ﺭﻭ ﻧﺎﺩﯾﺪﻩ بگیرند ﻭ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﺗﺮﻭﺭ، ﺧﻮﺩ ﮐﺸﯽ ﻭ ﻗﺘﻞ بزنند . ﺍﻣﺎ ‘ﺑﺎﻭﺭ’ به شکل است؟
ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺍﯼ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﯾﺎﺩ ﺩﺍﺷﺖ این است ﮐﻪ ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ را ﻧﻤﯿﺪاﻧﯿﻢ ﻭ ﺍﮐﺜﺮ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﺑﺎﯾﺪ ﻓﺮﺽ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ ﮐﻪ ﯾﮑﺴﺮﯼ ﭼﯿﺰ ﻫﺎ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ . ﺍﺯ کودکی ﻣﺎ ﻣﻘﻠﺪ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭ هستیم ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ رفتار انها ﯾﺎﺩ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﯾﻢ . ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺁﺗﺶ ﺩﺳﺖ ﺑﺰﻧﯽد خواهید سوخت، ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺑﻠﻨﺪﯼ بپرید پای شما خواهد شکست و… ؛ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﯼ ﺁﺗﯽ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺍﯾﻦ ﯾﺎﺩ ﮔﯿﺮﯼ ﻫﺎ ﺑﻨﺎ ﻣﯿﺸون ، ﻭ اگر ﭼﯿﺰﯼ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﻫﺎ باشد ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﻣﺪﺭﮎی داشته باشد ﻣﺎ آنرا نخواهیم پذیرفت .
ﻣﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﻘﺎ ﻧﯿﺎﺯ ﺑﻪ ﺩﺭﮎ ﮐﺮﺩﻥ ﺩﺍﺭﯾﻢ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻫﻤﯿﻦ تغییر ﻋﻘﺎﯾﺪ ﮐﺎﺭ ناخوشآیند ﻭ ﺩﺭﺩ ﺳﺮ سازی است . ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺩﻟﯿﻞ ﻫﻢ ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﺮﺗﺐ ﭘﺎ ﺑﻪ ﺳﻦ میگذاریم ﺳﻌﯽ ﺩﺭ ﻣﺤﮑﻢ ﮐﺮﺩﻥ ﻋﻘﺎﯾﺪ ﭘﯿﺸﯿﻦ خویش ﺩﺍﺭﯾﻢ ﻭ تلاش زیادی ﺑﺮﺍﯼ ﺍﺯ ﺭﯾﺸﻪ ﺧﺸﮑﺎﻧﺪﻥ آن ﻫﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ نمیدهیم . ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﻣﻐﺰ ﻫﺎﯼ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺗﻔﮑﺮ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ هستند . ﻭﻇﯿﻔﻪ ﻣﻐﺰ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺭﺍﻩ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﻘﺎ ﻭ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﻫﺴﺖ .
در بسیاری از زمان ها و موقعیت ها ممکن است ﮐﻪ ﺗﻔﮑﺮ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺭﺍﻩ ﺭﺳﯿﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻫﺪﻑ باشد ﺍﻣﺎ نه ﻫﻤﯿﺸﻪ . ﻣﺜﻼ ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻓﮑﺮ ﮐﺮﺩﻥ ﺗﻮاﻧﺴﺘﯿﻢ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺑﺴﺎﺯﯾﻢ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﯽ را ﺭﺍﺣﺖ ﺗﺮ ﮐﻨﯿﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻘﺎ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﻨﯿﻢ ﺍﯾﻦ ﺗﻔﮑﺮ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺩﺭ ﮔﺮﻭ ‘ﻓﺸﺎﺭ ﻓﺮﮔﺸﺘﯽ’ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﻘﺎ خواهد بود .
ﻣﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﺑﻪ ﺩﯾﮕﺮ انسان ها ﻧﯿﺎﺯ ﺩﺍﺭﯾﻢ ( ﻏﯿﺮ ﺍﺯ ﻣﺮﯾﻢ ﺑﺎﮐﺮﻩ ﺍﻟﺒﺘﻪ ) ، ﻭ ﺍﮔﺮ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ما را نخواهند آنگاه ﻣﻬﻢ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﭼﻘﺪر ﺑﺎﻭﺭ ﻫﺎﯼ ﺷﻤﺎ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ ﺩﺍﺭد. ﺩﺭ ﯾﮏ ﻗﺒﯿﻠﻪ ﯼ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻭﺭ ﻫﺎﯼ ﻋﺠﯿﺐ ﻭ غریبی داشته است ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺍﺯ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻭﺭ ﻫﺎﯼ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ، از ﺷﺎﻧﺲ ﺑﻬﺘﺮﯼ نیز ﺑﺮﺍﯼ ﺟﻔﺖ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩﻥ برخوردار بوده است. آن ﻓﺮﺩ ﻣﺘﻮﻫﻢ ﺑﺎ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺳﺮﺍﯾﯽ ﻭ ﺟﺬﺏ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻭ ‘توی ﭼﺸﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ’ ﺷﺎﻧﺲ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺟﻔﺖ را ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﯿﺸﺘﺮ میکرده است .
ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻭ ﺍﺑﺮﻭﯼ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ خودش را ﻣﻬﻢ ﺗﺮ ﺍﺯ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺎﻭﺭ هایش ﺣﺴﺎﺏ میکند، ﻭ ﻓﻘﻂ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻓﮑﺮ می اندیشد ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺗﻔﮑﺮ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻭ ﺟﺎﯾﮕﺎﻩ اجتماعی او ﺿﺮﺑﻪ ای نزند . ( ﻧﯿﻮﺗﻮﻥ ﻧﻤﯿﺨﻮﺍﺳﺖ ﻣﻌﺎﺩﻻتش را ﭼﺎﭖ کند زیرا بیم آن داشت که اورا به سخره بگیرند . ) ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ، پذیرفتن ﯾﮏ ﺍﯾﺪﻩ ﯼ ﺻﺤﯿﺢ ممکن است مشر باشد ﺧﺼﻮﺻﺎ ﺍﮔﺮ این ﺑﺎﻭﺭ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ممکن است ﺑﻪ ﻣﺎ هجوم بیاورد ﮐﻤﮏ کند . ﭘﺲ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ خودمان ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﯿﺴﺘﯿﻢ زمانی که قصد بررسی ﺻﺤﺖ ﯾﮏ ﺍﯾﺪﻩ را میکنیم ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ چه کسی ممکن است کمک کنیم و به چه کسی ضرر برسانیم. ﺍﯾﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻫﺎ ﺩﺭ ﻃﯽ ﻣﯿﻠﯿﻮﻥ ﻫﺎ ﺳﺎﻝ ﻓﺮﮔﺸﺖ در ﻣﻐﺰ ﻣﺎ بهینه شده است . بنابراین ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﯾﻢ ﮐﻪ ﺗﻔﮑﺮ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺩﻭﻣﯿﻦ ﺧﺼﻠﺖ ﺑﻨﯿﺎﺩﯼ ﻣﻐﺰ ﻣﺎ ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻮﺍﻫﺪ ماند ، و ﻓﻘﻂ زمانی ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮐﻤﮏ کند فعال است ﻭ ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ سودی نرساند ﯾﺎ ﺿﺮﺭق برساند مغزمان انرا ﺧﺎموش میکند . ﺍﯾﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺖ، ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻭ ﻏﯿﺮﻩ خودش را نشان میدهد.
ﭼﻨﺪ ﻣﺜﺎﻝ : ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ﺷﺼﺖ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﯾﮏ ﺩﻭﺭ ﺑﯿﻦ ﻣﺨﻔﯽ جایی قرار داد : ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺍﺯ اﯾﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺍﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﻭﺍﺭﺩ میشود ﻭ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ( ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﺍﻥ ) ﻫﻤﮕﯽ ﺭﻭﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺪﻧﻪ ﺍﺗﺎﻗﮏ ﺑﺮ ﻣﯿﮕﺮﺩﺍﻧﺪﻧﺪ . ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺣﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﯿﻪ ﻓﺮﺩ ﺗﺎﺯﻩ ﻭﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺧﺒﺮ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻧﺎﺧﻮﺩ ﺁﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﺗﻘﻠﯿﺪ ﺍﺯ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺭﻭﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻃﺮﻑ ﺩﯾﻮﺍﺭ ﺍﺗﺎﻗﮏ ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪ . ﺍﻣﺎ ﭼﺮﺍ؟ ﺍﻓﺮﺍﺩﯼ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﻋﯿﻨﺎ ﺍﯾﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺭﺍ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﮐﺮﺩﻧﺪ .
ﺍﺯﻣﺎﯾﺶ “اش”( asch experiment ) : ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺁﺯﻣﺎﯾﺶ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﻫﯽ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺗﺎﻗﯽ ﺟﻤﻊ ﺷﻮﻧﺪ . ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ ﺍﺯ ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﮐﻨﻨﺪ . ﺳﭙﺲ ﺍﺯ ﻫﻤﮕﯽ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻣﯿﺸﺪ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﺪﺍﻡ ﯾﮏ ﺍﺯ ﺧﻂ ﻫﺎﯼ ﺭﻭﯼ ﻋﮑﺲ ﺑﻠﻨﺪ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ؟ ( ﺧﻄﻮﻁ ﻃﻮﺭﯼ ﮐﺸﯿﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻠﻨﺪﯼ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﺍﺷﮑﺎﺭ ﺑﺎﺷﺪ ) ﺍﻭﻝ ﻫﻤﮕﯽ ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺭﺳﺖ ﻣﯽ ﺩﻫﻨﺪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺮﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﺯﻣﺎﯾﺶ . ﻭﻟﯽ ﺳﭙﺲ ﻃﺒﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﯾﺰﯼ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺷﺮﻭﻉ به تغییر ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺟﻮﺍﺏ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ .
ﺳﻮﮊﻩ ﯼ ﺍﺯﻣﺎﯾﺶ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺩﻗﯿﻘﻪ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﮔﺮﻭﻩ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻣﯿﮑﻨﺪ . ﺍﯾﻦ ﺍﺯﻣﺎﯾﺶ چندی مرتبه ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪ ﻭ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻣﺪ . ﻓﺸﺎﺭ ﮔﺮﻭﻫﯽ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﯼ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺳﻮﮊﻩ آن چیزی ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎﻥ ﺧﻮﺩ مشاهده میکرد را ﻧﺎﺩﯾﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ !
ﻣﺎﺟﺮﺍﯼ “ﭘﺪﯼ ﻫِﺮﺳﺖ” ( Patty Hearst ) : ﺩﺧﺘﺮ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﯼ ﭘﻮﻟﺪﺍﺭ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ ﮔﺮﻭﻩ ﺭﺍﺩﯾﮑﺎ ﺗﺮﻭﺭﯾﺴﺘﯽ ﺭﺑﻮﺩﻩ ﺷﺪ . ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﭘﯿﻮﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺟﻨﺎﯾﺎﺕ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺳﻬﯿﻢ ﺷﺪ ! ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻣﻐﺰ ﺷﻮﯾﯽ ﻭ ﺗﻬﺪﯾﺪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﯼ ﺍﻭ ﺭﺩ ﮐﺮﺩ . در ﺍﯾﻨﺠﺎ ﯾﮏ ﺩﺭﺱ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺳﯽ ﻣﻬﻢ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ : ﺍﮔﺮ ﻣﻐﺰ ﻣﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺎ ﯾﮑﺴﺮﯼ ﺑﺎﻭﺭ ﻫﺎﯼ ﻣﺤﮑﻢ ﻭ ﺭﯾﺸﻪ ﺍﯼ ﺩﺍﺭﺩ، ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺣﺎﻝ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﻘﺎ ﻭ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﺩﺭ ﺁﻥ ﮔﺮﻭﻩ، ﺑﺎﻭﺭ ﻫﺎﯼ ﻣﺬﮐﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺎﻭﺭ ﻣﯿﮑﻨﺪ .
ﺍﻣﺎ ﭼﺮﺍ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﺠﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﻓﻘﻂ ﺩﺭﻭﻍ ﻧﮕﻔﺖ؟ ﭼﻮﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭﻭﻍ ﮔﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﮔﯿﺮ ﻧﻤﯽ ﺍﻓﺘﺪ ﺩﺭﻭﻍ ﮔﻮﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﺭﻭﻍ ﺧﻮﺩ ﺍﯾﻤﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ . ﺍﯾﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺳﯽ ﺑﻪ “ﺳﻨﺪﺭﻭﻡ ﺍﺳﺘﮑﻠﻬﻢ” ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ .
ﺗﺮﻭﺭﺳﺖ ﻫﺎﯼ ﺍﻧﺘﺤﺎﺭﯼ : ﻫﯿﭻ ﺗﻮﺟﯿﻪ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺎﺭﯼ ﮐﻪ تروریست های ﺍﻧﺘﺤﺎﺭﯼ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﭼﺮﺍ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ؟ ﭼﻮﻥ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻭ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﺍﯾﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﻏﺮﺍﯾﺰ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ . ﺍﮐﺜﺮ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﺑﻪ ﺧﯿﺎﻝ ﻫﻤﺴﺮﺍﻥ ﺯﯾﺒﺎ ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﯾﺎ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﯽ ﻭ ﻣﻔﺎﻫﯿﻤﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ” ﺷﺮﻑ ، ﻧﺎﻣﻮﺱ، ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺑﺮﺍﯼ ‘ﻣﯿﻬﻦ’ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ” ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺳﺎﺩﻩ ﺍﻧﮕﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻭﻗﯿﺢ ﺗﺮﯾﻦ ﻭ ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ ﺗﺮﯾﻦ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻭﺍﺩﺍﺷﺖ .
ﻣﻐﺰ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﺮﯾﺐ ﻣﯿﺨﻮﺭﺩ، ﮐﻪ ﺑﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﯾﻦ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺁﻧﺎﻥ ﮐﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﯼ ﻧﺰﺩﯾﮑﯽ ﺑﺎ ﺍﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﺪ . ﻭ در اینجا ﮐﻪ ﻣﺎ ﻣﯿﺒﯿﻨﯿﻢ ﺩﯾﮑﺘﺎﺗﻮﺭﺍﻥ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺍ ﺗﺴﺨﯿﺮ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ . ﺟﺪﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﻓﺮﯾﺐ، ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺗﮑﻨﯿﮏ ” ﺧﻄﺎﺏ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ” ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ . ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ ﺧﻄﺎﯼ ﮐﺴﯽ را ﺑﻪ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ ﺍﻥ ﺷﺨﺺ ﺍﺯ ﺗﺮﺱ ﺍﺑﺮﻭ ﻭ ﺟﺎﯾﮕﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﻫﯿﭻ ﻭﻗﺖ ﺯﯾﺮ ﺑﺎﺭ اشتباه ﺧﻮﺩ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ . ﺍﻣﺎ ﺑﺮ ﻓﺮﺽ ﺍﮔﺮ ﺣﺮﻑ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﯽ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﺰﻧﯿﺪ ﻭ ﺑﮕﺬﺍﺭﯾﺪ ﮐﻪ ﻓﺮﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﺨﺺ ﺳﻮﻡ ﺑﺸﻨﻮﺩ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺭﺍﺣﺖ ﺗﺮ ﻣﯿﺘﻮﺍﻧﯿﺪ ﺍﯾﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻨﻮﺭ ﺑﭽﺴﺒﺎﻧﯿﺪ .
ﺩﻗﯿﻘﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺩﻟﯿﻞ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻣﺪﺍﺭﻥ ﺣﺘﯽ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻇﺮﺍﺕ ﻧﯿﺰ ﺍﺯ ﺗﮑﻨﯿﮏ ” ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ” ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ ﻧﻪ ﻣﮑﺎﻟﻤﻪ . ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺣﺮﻑ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﻝ ﯾﮏ ﺧﻄﺎﺑﻪ ﻣﺮﺗﺒﺎ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ ﺭﺳﺪ ﮐﻪ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﺳﻌﯽ ﺩﺭ ﺗﻮﺟﯿﻪ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺣﺮﻑ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ . ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﯾﮏ ﻓﻀﺎﯼ ﻏﯿﺮ ﻭﺍﻗﻌﯽ ﺍﺯ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﯽ ﺍﻭﺭﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯿﺸﻮﺩ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﯼ ﺣﻔﻆ ﺟﺎﯾﮕﺎﻩ ﺧﻮﺩ، ﻫﻤﺮﻧﮓ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺷﻮﻧﺪ .
ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﺷﺨﺺ به ﯾﮑﺒﺎﺭﻩ ﻣﻮﺿﻊ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻐﯿﺮ ﻧﻤﯿﺪﻫﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﻣﯽ ﺑﺎﻭﺭ ﺟﺪﯾﺪ ﺭﺍ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ . ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺍﻭﻻ ﺛﺒﺎﺕ ﻓﮑﺮﯼ ﻣﻐﺰ ﺣﻔﻆ ﻣﯿﺸﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺍﯾﺪﻩ ﺟﺎ ﻣﯽ ﺍﻓﺘﺪ ﻭ ﺩﻭﻣﺎ ﺍﯾﻦ ﺭﺍﻩ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺗﺮ ﻭ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ ﺭﺳﺪ .
