چندی با زمین تخت گرایان – انحنا در سطح دریا

موضوعات شبه علمی متنوع هستند؛ فرضیه فضانوردان باستانی، زمین تخت، زیست آهنگ، فراروانشناسی، زمین توخالی، اختر بینی و طالع بینی و . . . تعدادی از معروف ترین موضوعات شبه علمی می باشند.

مدت هاست به بررسی موضوع «فرضیه فضانوردان/بیگانگان باستانی » مشغول بوده ایم زیرا یکی از همین حواشی علمی است که از گستردگی زیادی برخودار بوده و به حق ادعاهای فرضیه پردازان آن بسیار فراتر از صاحب نظران سایر موضوعات شبه علمی همچون «زمین تخت» است، چرا که ایشان حداقل کار ممکن یعنی ایجاد یک آرشیو منسجم از ادعاهایشان را انجام داده اند و لااقل می دانند چه می گویند.

لکن موضوعاتی همچون «زمین تخت» جزو ضعیف ترین مباحث شبه علمی محسوب می شود. در این موضوع با یک سری استدلال ها مواجه ایم که بیشتر ناشی از سطحی نگری هستند، لکن هدف ما برخورد دفع کننده با این موضوعات و شبه دانشمندان نیست. نیازی به مجادله وجود ندارد، ما به دنبال ستیزه جویی با این حواشی علمی نبوده بلکه قصد داریم همگام با ایشان، صرفاً با اتکا با ادعاهای خودشان مسئله را درک و سپس بررسی کنیم و در حد دانش خودمان، در زدون لکه ها از دامن جامعه علمی تلاشی داشته باشیم. موضوع زمین تخت، با توجه به داشتن جذابیت های فوق العاده برای مخاطبان جوان و استفاده از رسانه های تقریباً رایگان همانند اینترنت و شبکه های اجتماعی، چند صباحی است در کشور ما بیش از پیش مطرح گردیده و به شدت در حال توسعه دادن قلمرو خود است.

به هر حال این موضوع در حال گسترش در میان اکثریت جامعه فاقد توانایی تفکر انتقادی و منطقی است. سکوت متفکر انتقادی در برابر این قبیل شبهات و عوام فریبی ها، جامعه را در آینده با «سرخورده ها از شبه علم و متعصب به بافته های غیرعلمی» مواجه خواهد کرد. در سری مقالاتی که پیرامون موضوع زمین تخت ارائه خواهد شد، تلاش می شود با روشی آسان و توضیحاتی ساده اصلی ترین ادعاها پاسخ داده شوند. در همه مقالات ضمن ارائه دیدگاه زمین تخت گرایان و ادله و اسنادشان ، پاسخ ها در حد امکان مطرح خواهد شد و نتیجه گیری برعهده مخاطب خواهد بود.

در این سری مقالات از اندیشه های موجود در «کتاب علم و نابخردی» نوشته «دیزی و مایکل ردنر» استفاده شده است و در لابه لای مطالب و تحلیل ها به آنها اشاره خواهد شد. نکته ای که خواننده باید توجه داشته باشد این است که سبک «شبهه علم» در بین اذهان فاقد آموزش دانشگاهی و روش علمی تحقیق ، بازار خوبی دارند. در واقع میوه های نابخردی همیشه بازار پویایی داشته اند. شبه علم علاوه بر این بازار داغ، یک نکته جانبی دیگر نیز دارد و آن بُعد آموزشی اش است. برای این که علم را به درستی یاد بگیریم، موضوع زمین تخت کلاس درس بسیار مناسبی است. بررسی ادعاهای متفکران زمین تخت ، تمرین مفیدی برای زدودن پاره بدفهمی ها و نادانسته های متداول در مورد نجوم و درک ما از فیزیک، شیمی و هندسه ی کره زمین است.

هیچ فرد آگاه به روش شناسی علمی و فلسفه علم  منکر این حقیقت  نیست که «علوم طبیعی تجربی همه ی پاسخ ها را ندارد». ولی علم یک تلاش بدون پایان و رشد یابنده است. فرضیه ها پیشنهاد می شوند، برای آن ها شواهد آزمایش پذیر ارائه می شوند، آن ها را پس از راستی آزمایی بر اساس روش های خردمندانه و عبور از مراحل متعدد و متنوع توسط گروه های مستقل از همدیگر قبول کرده و گاه بسط  هم می دهند، یا رد می کنند و با فرضیات جدید صحیح تر و دقیق تر جایگزین می کنند. در مسیر راستی آزمایی، پرسش های بی پاسخ بسیار است، ماهیت تلاش ها این را می طلبد، شاید به بعضی از پرسش ها بر اساس نظریه های موجود پاسخ داده شود اما بعضی نیاز به فرضیه ها و نظریات دقیق تری دارند. وقتی علم وارد یک قلمرو می شود، از راه منطق علم وارد می شود و از چیزی به نام ریاضیات و منطق برای ترسیم راه خود استفاده می کند. شواهد و مدارک تکیه گاه های علم هستند و راهنماهایی قابل اطمینان.

زمین تخت (Flat Earth)

انجمن «زمین تخت»، جانشین یک گروه قدیمی تر است، یعنی کلیسای کاتولیک مسیحی حواریون که سال ۱۸۹۵ در شهرک زاین واقع در ایلینویز و به دست جان الکساندر داوی تاسیس شد و بعدها به اداره ویلبرگن وولیوا درآمد. وولیوا در سال ۱۹۳۰ اوراق شفا، شماره ویژه گاهنامه فرقه را منتشر کرد تا به مردم بگوید پیش از این که گفته های مدارس پیرامون نجوم را بپذیرند و کلام وحی خدا را نفی کنند به تفکر بپردازند. وولیوا عقیده داشت دلیلی چون ناپدید شدن کشتی ها در افق یک دروغ است و با استفاده از قوانین اپتیک (Optic) می توان این دروغ را توضیح داد. او معتقد بود که هر چه اشیاء دورتر شوند کوچکتر می شوند و سرانجام ناپدید خواهند شد.

در تعریف از «زمین تخت» باید به معرفی اصول زیربنایی این فرضیه پرداخت:

الف- انجمن بین المللی زمین تخت در پی اثبات این موضوع است: کره زمین مسطح (Flat) است و با سرعتی در حدود هزار و ششصد مایل (۲۵۰۰ کیلومتر در ساعت) در حرکت نبوده، همچنین حول محور مرکزی خود دوران ندارد.

ب- زمین تخت گرایان معتقدند اخترفیزیک نوین یک حقه، دروغ بزرگ و توطئه است. به نظر ایشان اینکه کره زمین در فضا حرکت می کند تنها یک تعصب و توهم جاهلانه است و هیچ مدرک خاصی برای آن وجود ندارد.

ج ـ زمین تخت گرایان مدعی هستند زمین مانند یک حجم دیسکی شکل صاف و مدور است، قطب شمال در مرکز این دیسک قرار گرفته و قطب جنوب نیز دور محیط این دیسک دامن گسترده است. البته برخی زمین تخت گرایان ایرانی معتقدند که کوه قاف افسانه های ایرانی در همین قطب جنوب زمین تخت است.

د- ادعا می شود زمین تخت دیسک شکل توسط یک گنبد محافظت می شود. خورشید و ماه درون این گنبد قرار گرفته و در مدار مشخصی در حال چرخش هستند و در فاصله نزدیک از سطح زمین قرار دارند. کهکشان ها، ستارگان و سایر اجرامی قابل مشاهده در آسمان به سقف این گنبد غیرقابل نفوذ چسبیده اند.

گر چه انجمن زمین تخت گرایی معتقد است به دلیل پنهانکاری دولت ها و عدم در دست داشتن سازوکار و لازم برای زمین تخت گرایان، هنوز نقشه مشخص و قطعی از این زمین تخت وجود ندارد ولی تصاویر زیر نمونه هایی از نقشه هاییست که توسط آنها ارائه شده است.

طرح فوق مدل زمین تخت را به خوبی نمایش می دهد. برخی از ادعاهای زمین تخت گرایان به صورت مختصر چنین است:

۱ ـ زمین انحنایی ندارد و محو شدن کشتی ها در افق صرفاً به دلیل موضوع اپتیک است نه انحنا زمین.

۲ ـ مسافرت به دور زمین در واقع مسافرت در یک دایره است، مثل اینکه دور لبه یک  سکه گردش کنید.

۳ ـ در ساخت کانال ها و راه آهن ها هیچ گونه انحنایی در نظر گرفته نمی شود.

۴ ـ حرکت زمین صرفاً یک ادعاست و با تجربه منافات دارد، اگر زمین حرکت می کرد، مثلاً با گردش به دور محورش، این پدیده ها را شاهد بودیم:  اولاً سفر در جهت حرکت زمین آسان تر از خلاف جهت آن بود، ثانیاً باد همواره در جهت مخالف حرکت زمین می وزید، ثالثاً شخصی که به هوا می پرید چند صدم ثانیه از زمین جدا می ماند و کیلومترها آن طرف تر به زمین فرود می آمد.

۵ ـ نیروی گریز از مرکز وجود خارجی ندارد چرا که اگر وجود داشت، اشیاء را از زمین برکنده و به فضا پرتاب می کرد.

۶ ـ ایستگاه فضایی و کلیه تصاویر مخابره شده از آن جعلی و حاصل کارهای گرافیکی کامپیوتری است.

۷ ـ دور زمین تخت، یک گنبد قرار گرفته است که همچون یک حفاظ عظیم هیچ کس را یارای خروج یا ورود به آن نیست و کلیه عملیات هایی که به عنوان عملیات فضایی توسط سازمان های فضایی چون سازمان هوافضای ایالات متحده ( ناسا) درتاریخ اجرایی شده دروغ و صرفاً برای عوام فریبی است.

۸ ـ خورشید و ماه در فاصله ادعایی نجوم امروز نیستند، خورشید در فاصله ای بسیار نزدیک به زمین قرار گرفته ( حدود ۴ هزار کیلومتری سطح زمین )  و در کنار ماه در یک مدار مشخص به دور زمین تخت در حال گردش هستند.

۹ – ماه گرفتگی به یک جسم سوم وابسته است که به عنوان مثال در ادبیات هندو به آن راهو گفته میشود.

۱۰ – چیزی به عنوان جاذبه وجود ندارد . تمام چیزی که بر روی اجسام تاثیر میگذارد وزن، جرم و مقاومت هوا است .

۱۱ـ و بسیاری از ادعاهای کوچک و بزرگ دیگر که هر روز نیز به تعدادشان افزوده می شود و البته تکمیل می گردند.

زمین تخت گرایی نیز چون اغلب موارد شبه علم درگیر چند مورد خاص است، یکی اتکا پیوسته به «نظریه توطئه»؛ نظریه هایی که معتقد است پشت پرده همه این دروغ ها نیروهای عجیب و غریب است که برای فریب ما در تلاش هستند و اگر جایی پاسخی قطعی وجود ندارد یا تاکنون نقشه ای از زمین تخت موجودیت نیافته به این دلیل نیست که تئوری زمین تخت اشتباه است، به این دلیل است که توطئه گران مانع شده اند!

زمانی که این گونه مطالب به دست یک ایرانی علاقمند به شبه علم می رسد، وی نیز در افسانه ها و اساطیر ایرانی، احادیث و روایات و حتی آیات قرآن مجید به دنبال تایید این قبیل موضوعات رفته، مستندات موجود در فرهنگ ایرانی-اسلامی را به آن افزوده و ادبیات موضوع را توسعه می دهد. برای مثال فارسی زبانان، مفهوم کوه قاف را به تعریف زمین تخت اضافه نموده اند و بسیاری احادیث و روایات را به عنوان سندی دال بر تایید تخت بودن زمین تفسیر به مطلوب نموده اند.

در ادامه تلاش خواهیم کرد، برخی از مهم ترین اصول مورد اتکا زمین تخت گرایی را بررسی نموده و با توضیحاتی ساده و قابل درک تحلیل کنیم. در برخی موارد، برای روشن تر شدن برخی توضیحات، سوالاتی که توسط  زمین تخت گرایان فارسی زبان مطرح شده است را پاسخ خواهیم داد.

ادعا : زمین هیچگونه انحنایی ندارد.

زمین تخت گرایان معتقدند محو شدن کشتی ها در خط افق یک حقیقت عینی نیست و توضیح زمین کروی برای آن فقط و فقط «یک دروغ» است. کوه ها، کشتی ها و اشیا در فواصل دور فقط از دید چشم ما خارج می شوند و هیچ ارتباطی به محو شدن در زیر خط افق ندارد.

اما آیا شواهد اینچنینی ملاکی بر عدم وجود انحنا در زمین و اثبات تخت بودن زمین است؟

باید به این نکته توجه داشته باشیم که انحنا زمین در فواصل کوتاه به دلیل نسبت ابعاد کوچک انسانی به ابعاد بسیار بزرگ زمین به چشم نمی آید. خود زمین عوارض و پستی بلندی هایی دارد که این انحنا را مخفی می کند. در واقع ما باید در فواصل چندین کیلومتری و در سطوح صاف همانند دریا به دنبال انحنا باشیم. ما برای اثبات گفته های خود صرفاً به مشاهدات بسنده نکرده و معتبرترین روش اثبات انگاره های علمی یعنی «ریاضیات» را به کار می بریم.

در حالت کلی همگی این را مفهوم تقریباً شنیده ایم که گفته می شود اگر بر فراز یک فانوس دریایی قرار بگیریم و سطح دریا را پیش روی خود داشته باشیم، وقتی یک کشتی از فاصله چند کیلومتری در محدوده دید ما به سمت ساحل بیاید، به دلیل وجود انحنا زمین ابتدا دکل کشتی و پس از مدتی میانه کشتی و پس از مدتی دیگر که کشتی نزدیک تر آمد، آن را به صورت کامل مشاهده خواهیم کرد. پس در اینجا ما تعدادی متغیر داریم.

در واقع ما برای محاسبه انحنا زمین، تعدادی متغیر باید در اختیار داشته باشیم که اصلی ترین آن ها یکی ارتفاعی از سطح دریای آزاد است که ناظر بر روی آن قرار گرفته است (viewer Height). دریای آزاد به دریایی گفته می شود که به یکی از اقیانوس های زمین راه داشته باشد. اهمیت این قضیه در زمین کروی است. وقتی زمین کروی باشد، شعاع زمین در تمامی نقاط سطح دریاهای آزاد یکسان است. اما شعاع کره زمین در قله دماوند و شعاع زمین در سطح دریای خزر با هم برابر نیست. لحاظ نکردن این موضوع در محاسبات، باعث وجود خطای پنهان در محاسبات خواهد شد. بنابراین سطح دریای آزاد را می توان سطح صفر در نظر گرفت و ارتفاع سایر پستی و بلندی های زمین را نسبت به آن سنجید.

ارتفاع قله ها و اطلاعاتی که بر روی تابلو ورودی بسیاری از شهرهای کشور نوشته شده، همگی ارتفاع از سطح دریای آزاد را نشان می دهند. دومین متغیر مهم فاصله ناظر تا جسم مورد نظر است (Distance). حال می خواهیم ببینیم آیا چنین ادعایی که زمین تخت گرایان به آن متوصل می شوند حقیقت دارد یا خیر؟

شما می توانید از فرمول های محاسبه این انحنا و روابط منطقی آنها استفاده کنید، یا اینکه از نرم افزارهایی که برای این کار طراحی شده استفاده نمایید. دو مورد از نرم افزار را اینجا معرفی می گردد:

۱ – نرم افزار شماره ۱ – طراحی شده توسط سایت اینترنتی متابانک

۲- نرم افزار شماره ۲ – طراحی شده توسط مدرس نجوم آقای اشکان عارفی

در مورد اول شما می توانید با قرار دادن دو عدد خواسته شده، یعنی فاصله ناظر تا جسم و ارتفاع ناظر، جزئیاتی چون فاصله افق، اندازه ارتفاع مخفی شده در پشت افق را مشاهده کنید. در نرم افزار شماره ۲ نیز می توان با وارد کردن مقادیر درخواستی، ارتفاعی که در پشت افق مخفی می شود را مشاهده کنید.

در ادامه با توضیحات و ارائه نمونه هایی به تشریح این مبحث خواهیم پرداخت. به عنوان مثال اگر قد شما ۱۸۰ سانتیمتر باشد و بر روی یک قایق ماهیگری بر روی آب های آزاد قرار گرفته باشید، ارتفاع چشم شما به عنوان ناظر برابر مجموع اندازه قد شما به علاوه ۲۰ سانتیمتر کف قایق، یعنی۲ متر خواهد بود. در این وضعیت تا فاصله ۵ کیلومتری، میزان ارتفاعی که از دید شما مخفی خواهد شد برابر صفر است. مزیت علم این است که با محاسبه و مشاهده، یک موضوع رو اثبات می کند. اگر شما دلایلی دارید که نمی تواند یک اثبات قطعی داشته باشد، مشکل از ادله شماست. باید به دنبال دلایل منطقی‌تر و علمی ‌تری باشید.

اگر یک قایق با دکل ۳ متری در فاصله ۲۵ کیلومتری از یک فانوس دریایی ۳۰ متری قرار داشته باشد. ناظر روی فانوس دریایی فقط ۶۷ سانتیمتر از دکل قایق را خواهد دید و ۲۳۳ سانتیمتر دکل قایق پشت انحای زمین مخفی خواهد ماند.

قالب کلیپهایی که زمین تخت گرایان مورد استناد قرار میدهند به این شکل است که یک ناظر با ارتفاع مجهول، روی دریا زوم می کند و یک قایق را در فاصله مجهول می بیند. خب این چه چیزی را اثبات میکند ؟بدون داشتن ارتفاع ناظر و فاصله‌ اش تا قایق چه چیز را می توان اثبات کرد؟ آیا به صرف اینکه یک قایق روی دریا با بزرگنمایی دیده شده است میتوان چنین نتیجه گیری کرد که زمین انحنا ندارد؟! چنین مستنداتی از سوی زمین تخت گرایان ناقص و به دور از عقلانیت است.

یکی از مهم ترین مثالهایی که زمین تخت گرایان برای اثبات ادعای خود به کار میبرند ، تصاویری است که از دو طرف دریاچه اونتاریو در کانادا و آمریکا گرفته میشود . کلیپ های زیادی در ایننرنت موجود است که معتقدند که از این سوی دریاچه ، ساختمانهای آن سوی دریاچه کاملا دیده میشوند و هیچ ارتفاع مخفی شده ی پشت انحنایی ثبت نشده است . بیایید دو نمونه از این ادعاها را بررسی کنیم .

شخصی مدعی است از مکانی به نام نیاگارا در این سوی دریاچه اونتاریو در ارتفاع ۳۷ پایی توانسته ساختمانهای به فاصله ی ۳۰٫۸۶ مایل را بدون هیچ انحنایی وبه صورت کامل ببیند .

ادعای مذکور مربوط به دو نقطه در طرفین ساحل دریاچه اونتاریو است که ۴۸ کیلومتر از هم فاصله مستقیم دارند. ارتفاع دریاچه از سطح آب های آزاد ۷۵ متر است. فیلمبردار ۷۵ متر (بعلاوه ۲متر قد خودش) از سطح دریای آزاد ارتفاع دارد. از طرفی ساختمان ‌ها هم ۷۵ متر بالاتر از سطح دریا هستند. (مثلا یک ساختمان ۱۰ طبقه می شود ۱۰۵ متر ارتفاع از سطح دریای آزاد).حالا این اعداد  را در محاسبات انحنای زمین قرار می دهیم :

پاسخ این ادعا: هیچ شاهدی در دست نیست که نشان دهد فاصله ناظر از کوه تاراناکی ۱۸۲ کیلومتر است. همچنین نمی توان تایید کرد ارتفاع این ناظر از سطح آب های آزاد صرفاً ۳ متر است. اگر اکنون بگوییم از نظر ما فاصله ناظر تا کوه ۱۲۰ کیلومتر بیشتر نیست، فقط ۱۱۳۰ متر از ارتفاع کوه پشت انحنای زمین مخفی می شود و ۱۳۹۰ متر آن هنوز قابل رویت است. لذا صرف این ادعای غیرمستند که عکس از لب ساحل گرفته شده اما هیچ علائمی از ساحل محل اقامت ناظر در تصویر دیده نمی شود، کافی نیست. ناظر باید شاهدی ارائه دهد که در ساحل نقطه مقابل کوه تاراناکی ایستاده است.

اگر هنوز هم درک مفهوم این اینحنا برای شما مشکل است ،  تصویر کنید شما در یک سمت ساحل دریای آزاد هستید. چشم شما یک متر از سطح آب ارتفاع دارد (قوز کرده اید). اکنون می خواهیم ببینیم تا چند متر دورتر می توانید یک جسم یک متری دیگر را بدون این که پشت خط افق پنهان شود، ببینید.

یک آزمایش :  شما در کنار ساحل دریا ، خودروی خود را پارک می کنید و یک لامپ روی سقف ماشین می گذارید،  طوری که ارتفاع لامپ از سطح دریا معادل ۴ متر باشد. حال سوار یک کشتی شوید که از ساحل دور می شود. ارتفاع چشم شما که روی عرشه هستید نیز از سطح دریا ۴ متر است. اگر کشتی از فاصله ۱۴۲۸۰ متری ماشین شما دورتر برود، دیگر از روی عرشه‌ کشتی به هیچ عنوان نمی توانید این لامپ را ببینید. حتی با دوربین سوپرزوم یا تلسکوپ! زیرا آب دریا بین دید شما و آن لامپ قرار می گیرد، مثل یک دیوار! اگر چنین آزمایشی اجرا نمودید و در فاصله ۱۶ کیلومتری کماکان لامپ دیده می شد، آن وقت به کروی بودن زمین باید شک کرد.

سوال: اگر زمین انحنا دارد ، چرا در هنگام حفر تونل هیچگاه انحنا زمین را در نظر نمی گیرند؟

پاسخ: نیازی به این کار نیست. ارتفاع تونل ها، کانال ها و آبراهه ها را با توجه به سطح زمین می سنجند. پس همیشه تونل ها و کانال ها یک ارتفاع مشخص از سطح زمین دارند. یعنی احداث کننده کانال در زمان ساخت کانال همیشه عمق کانال را نسبت به سطح زمین می سنجد و مسیر را اصلاح می کند. این یعنی خود بخود انحنای زمین را لحاظ کرده ایم، بدون اینکه متوجه باشیم.

فرض کنید خودکار خودتان را روی سطح میز در ارتفاع ۱۰ سانتیمتری حرکت می دهید. هر جا یک عارضه وجود داشته باشد، خودکار شما هم برای حفظ ارتفاع معادل شکل همان عارضه بالاتر می رود یا پایین می آید. پس میز و عوارضش هر شکلی داشته باشند، خودکار شما در طول حرکت همان شکل را طی خواهد کرد بدون اینکه از ابتدای کار شما نیازی به محاسبه‌ شکل این عوارض داشته باشید. شما فقط حواستان به ارتفاع ۱۰ سانتیمتری هست. همین کافیست. مسیر حرکت شما عین سطح میز خواهد بود ! در عملیات حفر تونل و کانال ها و حرکت هواپیماها هم دقیقاً همین اتفاق می افتد.

مثالی دیگر: قطعه فیلمی دیگر در فضای مجازی در گردش است و توسط انجمن زمین تخت فارسی منتشر گردیده است  که فردی به نام “دکتر زاک” مدعی است فیلم را از ارتفاع ۴ پایی سطح دریا (۱۲۰ سانتیمتری) گرفته است. ( این فیلم را از اینجا ببینید ) اگر ادعای وی را بپذیریم وی لب دریا در حالت قوز کرده، فیلم برداری نموده است. ولی ما در فیلم چنین وضعیتی را مشاهده نمی کنیم و به شکل غیر حرفه ای در زمان کوچک کردن، فیلم قطع می شود. به روشنی مشخص است فیلم در یک ارتفاع بالاتر گرفته است. زیرا امواج از بالا دیده می شود. مثل اینکه روی یک پل، ساختمان، تپه یا غیره ایستاده و فیلم‌برداری کرده است. یکی از دلایل دیگر هم مشاهده سطح آب بین دو خشکی است. لذا ارتفاع ناظر بیش از آن چیزی است که ادعا می کند.

سوالی که باید از زمین‌تخت‌ گراها پرسید، چنین است: «اگر فرض می کنند زمین تخت می باشد، پس چرا کل ۸۰ متر  ساختمان روبرو در تصویربرداری دیده نمی شود و نصف زیر آب است؟!» آیا این به معنی رد فرضیه‌ زمین تخت هست ؟

خب ما این سوال را پیشتر نیز از زمین تخت گرایان پرسیده ایم ، پاسخ ایشان بدین شرح است:

” الف) چشم انسان محدود است – چشمان شما نمیتواند بیش از حد توان ببیند . به عنوان مثال شما در یک هوای صاف و تمیز میتوانید تا حدود سیصد کیلومتر را ببینید به عنوان مثال از قله کوه کرکس قله دماوند کاملا نمایان است! اما شما نمیتوانید وقتی بالای کوهی هستید تا هرجایی که میخواهید ببینید! چرا؟ به دلیل وجود جو! زمین دارای جو است و دید شمارا در فواصل بسیار زیاد تار می کند حتی اگر از تلسکوپ استفاده کنید.

ب)قوانین پرسپکتیو –  قوانین پرسپکتیو در جهان ما حکم فرماست و این قوانین در زندگی ما تاثیر دارد! بر اساس قوانین پرسپکتیو چشم انسان دارای یک افق محدود است که این افق می تواند با استفاده از تلسکوپ و دوربین افزایش یابد اما همیشه افقی وجود دارد که ما نمیتوانیم انتهای آن را ببینیم! به آن نقطه، نقطه اضمحلال افق می گویند! نقطه ای که هرچه به آن برسد(در دید ما) گویا کم کم از دید ما محو میشود.  بنابراین شما نمیتوانید تا هرجا را که بخواهید ببینید. اما این موضوع در دریاها بخاطر وجود سطح آب و البته بخار آب فرق دارد! شما در دریا ها و اقیانوس ها دید کمتری نسبت به مکانی مانند بیابان یا دشت دارید”

اما این پاسخ تا چه حد درست است ؟

دوستان باید توجه داشته باشند محو شدن یک جسم پشت گرد و غبار جو، با پایین رفتن جسم دو موضوع متفاوت هستند. شما هرچقدر هم که گرد و خاک در هوا داشته باشید، باعث نمیشود که لامپ منزل همسایه، پایین‌تر دیده شود. گرد و غبار فقط باعث محو شدن میشود ، نه حرکت.  نقطه‌ی اضمحلال بر اثر جو فقط جسم را کدر و ناپیدا میکند ولی باعث پایین رفتن آن به زیر سطح افق نمیشود . پرسپکتیو هم قاعده‌ی ریاضی دارد.  اینکه بدون هیچ محاسبه ای مدعی شویم دلیل دیده نشدن پرسپکتیو است ، دچار مغلطه شده ایم .  به عنوان مثال یک کوه ۲۰۰۰ متری در فاصله‌ی ۵۰۰ کیلومتری، بر اثر پرسپیکتو دارای قطر زاویه‌ای مشخصی میشود ، مثلا ۲ دقیقه‌ی قوسی. خوب اگر ما به ارتفاع ۲ دقیقه‌ی قوسی نگاه کنیم، باید همین کوه را از فاصله‌ی ۵۰۰ کیلومتری ببینیم. هیچ جسمی بر اثر پرسپکتیو به پایین‌تر از سطح افق منتقل نمیشود. به اشکال زیر و توضیحات مربوطه توجه کنید :

با توجه به ادعای زمین تخت گرایان ، انحنا در زمین تخت برابر با صفر هست. شما از تهران باید برج ایفل در پاریس را ببینید! برخی زمین ‌تخت‌ گراها ادعا می کنند پدیده‌هایی مثل شکست‌ نور یا پرسپکتیو (Perspective) و … باعث می شوند که شما از شهر خودتان برج ایفل را نبینید. اگر چنین پدیده‌هایی واقعاً وجود دارند، چرا در عکس جزیره‌ی کورسیکا این پارامترها در نظر گرفته نشدند؟ چرا مشاهده‌ جزیره از فاصله ۲۳۳ کیلومتری را به شکست ‌نور در جو نسبت نمی دهند؟ (البته راجع به پدیده هایی چون شکست نور و پرسپکتیو مختصرا در بالاتر توضیح دادیم و در مقالات آتی توضیحات تکمیلی را ارئه خواهیم کرد).