چگونه علا‌ئم سکته مغزی را تشخیص دهیم؟

سکته مغزی سومین علت اصلی مرگ و میر در جهان است و می‌تواند باعث ناتوانی و عوارض مادام العمر شود. این یک اورژانس پزشکی محسوب می‌شود و باید سریعاً درمان شود.

علائم سکته مغزی را یاد بگیرید. کمک فوری می‌تواند درمان مناسب را تضمین کرده و احتمال معلولیت را کاهش دهد.

چندین نشانه وجود دارد که نشان می‌دهد کسی دچار سکته مغزی شده است. این علائم ممکن است شامل شروع ناگهانی موارد زیر باشد:

بی‌حسی یا ضعف صورت، بازو یا پا، به ویژه در یک طرف بدن. هنگامی که فرد سعی در لبخند زدن دارد ممکن است یک طرف صورت او پایین بیاید.
•    گیجی، مشکل در گفتار یا درک گفتار، بیان لغات نامرتب.
•    مشکل دیدن در یک یا هر دو چشم، دید سیاه یا دیدن دو برابر.
•    سردرد شدید، معمولاً بدون علت مشخص و احتمالاً با استفراغ
•    مشکل در راه رفتن، از دست دادن تعادل یا هماهنگی و سرگیجه

علاوه بر علائم معمول سکته، زنان ممکن است علائم منحصر به فردی را نیز تجربه کنند. این موارد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
•    ضعف
•    تنگی نفس
•    تغییر رفتار یا تحریک ناگهانی
•    تهوع و استفراغ
•    سکسکه
•    توهم

FAST مخففی است که راهی آسان برای به خاطر سپردن و آزمایش علائم سکته مغزی است
•    F حرف اول صورت (FACE) است: از شخص بخواهید لبخند بزند. آیا یک طرف صورت افتاده است یا خیر؟
•    A حرف اول بازوها (ARMS) است: از فرد بخواهید که هر دو بازو را بالا بیاورد. آیا یک بازو به سمت پایین رانده می‌شود؟
•    S حرف اول صحبت کردن (SPEECH): از شخص بخواهید یک عبارت ساده را تکرار کند. آیا سخنرانی آنها شل و ول است یا عجیب است؟
•    T زمان(TIME): در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.

اگر مشکوک به سکته مغزی هستید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. هر دقیقه نیز در یک سکته مغزی، زمان حیاتی حساب می‌شود. با هر دقیقه درمان نشدن، می‌توان ۱.۹ میلیون نورون از دست داد، که شانس بهبودی موفقیت‌آمیز را کاهش می‌دهد و احتمال عوارض یا مرگ را افزایش می‌دهد.
•    علاوه بر این، یک امید کوچک درمانی برای سکته‌های ایسکمیک وجود دارد، بنابراین مهم است که در اسرع وقت به بیمارستان بروید.
•    بعضی از بیمارستان‌ها از امکانات مراقبت از سکته مغزی برخوردارند که به ویژه برای درمان سکته مغزی مجهز هستند. اگر در معرض سکته مغزی هستید، ممکن است مفید باشد که بدانید این مراکز در کجا واقع شده‌اند.

سکته‌های مغزی ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، با این حال برخی از افراد احتمال بیشتری دارد که به آن مبتلا شوند. در مورد افزایش خطر سکته مغزی به دلیل این شرایط سلامتی با پزشک خود صحبت کنید:
•    دیابت
•    بیماری‌های قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی  یا تنگی مجرای قلب
•    سابقه سکته مغزی یا  TIA

اگر در سبک زندگی خود ورزش و تغذیه سالم را در اولویت قرار نمی‌دهید، ممکن است خطر سکته مغزی افزایش یابد. برخی از عادات سبک زندگی که ممکن است خطر شما را افزایش دهند عبارتند از:
•    اضافه وزن یا چاقی
•    کم تحرکی
•    نوشیدن زیاد الکل یا مصرف مواد مخدر غیرقانونی
•    سیگار کشیدن
•    فشار خون بالا
•    کلسترول بالا

خطرات اجتناب ناپذیری خاصی وجود دارد که ممکن است با آنها روبرو شوید. این شامل:
•    سن شما: بعد از ۵۵ سالگی، هر دهه خطر سکته مغزی دو برابر می‌شود.
•    خطر سکته مغزی در زنان کمی بیشتر است
•    دارا بودن سابقه خانوادگی سکته مغزی

عوامل دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند خطر سکته مغزی در خانم‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. این شامل:
•    قرص‌های جلوگیری از بارداری: داروهای پیشگیری از بارداری خوراکی می‌توانند خطر سکته را افزایش دهند، به ویژه هنگامی که سایر عوامل خطر مانند سیگار کشیدن یا فشار خون بالا وجود داشته باشد.
•    باردار بودن: این باعث افزایش فشار خون و فشار روحی در قلب می‌شود.
•    درمان جایگزین هورمونی(HRT) :زنان اغلب برای تسکین علائم یائسگی درمان جایگزینی هورمونی انجام می‌دهند.
•    میگرن: زنان بیشتر از مردان از میگرن رنج می‌برند و میگرن با افزایش خطر سکته مغزی مرتبط است.

سکته مغزی هنگامی اتفاق می‌افتد که خون رسانی به مغز شما، همراه با اکسیژن و مواد مغذی مسدود یا کاهش یابد. این می‌تواند باعث شود سلول‌های مغزی شما تقریباً بلافاصله بمیرند و محرومیت طولانی مدت از خون رسانی می‌تواند باعث مرگ مغزی گسترده و در نتیجه ناتوانی طولانی مدت شود.

بیشترین سکته‌ها به یکی از دو دسته ایسکمیک و خونریزی دهنده تقسیم می‌شوند. سکته مغزی ایسکمیک ناشی از لخته خون است که مانع از خون رسانی می‌شود. بیشتر سکته‌های مغزی (حدود ۸۰٪) ایسکمیک هستند. سکته خونریزی دهنده در اثر پارگی رگ خونی ضعیف در مغز ایجاد می‌شود. این باعث نشت خون در مغز می‌شود.

این نوع سکته‌ها که با نام TIA نیز شناخته می‌شوند، مینی استروک هستند. این سکته در اثر انسداد موقتی خون رسانی به مغز ایجاد می‌شود. به عنوان مثال، یک لخته کوچک متحرک می‌تواند به طور موقت یک رگ را مسدود کند. اگرچه علائم سکته مغزی شدیدتر است، اما برای مدت زمان کمتری، معمولاً کمتر از پنج دقیقه، ادامه می‌یابد. علائم در عرض ۲۴ ساعت ظاهر شده و از بین می‌روند.
•    با این حال، فقط با توجه به زمان و علائم نمی‌توانید تشخیص دهید که TIA یا سکته مغزی داشته‌اید.
•    داشتن مراقبت‌های اورژانسی بسیار مهم است، زیرا داشتن TIA نشانه‌ای از احتمال سکته در آینده است.

معلولیت‌های پس از سکته می‌تواند شامل مشکلات در حرکت (فلج)، مشکلات در تفکر، گفتار، از دست دادن حافظه و غیره باشد. بسته به میزان جدی سکته (اندازه لخته، میزان آسیب مغزی) و مدت زمان آن ممکن است خفیف تا شدید باشد. تا بیمار معالجه شود.

مجله‌ی آموزش ایلیاد