دستیابی دانشمند ایرانی به سیستم تشخیص زلزله‌های پنهان
زمین لرزه
«مصطفی موسوی» برای رساله‌ی دکتری خود، در حال اندازه‌گیری لرزش‌های زیگزاگ زمین بود که به کشفیات جالبی در مورد پیش‌بینی زمین لرزه به کمک الگوریتم‌های قدیمی دست یافت.
موسوی که اکنون در دانشگاه استنفورد مشغول به کار است، می‌گوید: «من به مدت شش ماه داده‌ها را به‌صورت مداوم رصد می‌کردم و دریافتم که می‌توان در زمینه‌ی پیش‌بینی زلزله کارهای بهتری کرد.»
در حال حاضر، گوشی‌های هوشمند دارای الگوریتم‌هایی هستند که می‌توان به کمک آن حرف زدن را به‌صورت امواج صوتی درآورد و سپس مجدداً امواج را با بهترین کلمات مطابق با امواج جایگذاری کرد. امکان بهبود هر چه بیشتر این الگوریتم‌ها نیز وجود دارد. امواج زلزله و امواج صوتی آنچنان تفاوتی با یکدیگر ندارند.
موج صوت درون هوا حرکت می‌کند و موج زلزله درون سنگ حرکت می‌کند. با این حال، الگوریتم‌های مورد استفاده برای تشخیص زلزله بر اساس داده‌های زمین شناسی از سال‌های دهه‌ی ۱۹۸۰ میلادی تا کنون تغییر خاصی نکرده‌اند و بسیاری از زلزله‌ها را نیز تشخیص نداده‌اند.
لرزش‌های بزرگ زمین از دست این الگوریتم‌ها در نمی‌روند، ولی لرزش‌های ریز امکان تشخیص داده نشدن دارند؛ در حالی که تشخیص آن‌ها می‌تواند اطلاعات زیادی برای دانشمندان در بر داشته باشد.
موسوی و همکارانش طی مقاله‌ای که در مجله‌ی Nature Communications منتشر کرده‌اند، روشی جدید را شرح داده‌اند که در آن از هوش‌مصنوعی برای تمرکز بر میلیون‌ها لرزش کوچک زمین استفاده شده است. آن‌ها می‌گویند:
«توانایی تشخیص و مکان‌یابی این لرزش‌های ریز به ما کمک می‌کند تا تصویر بهتری از نحوه‌ی برخورد و توزیع امواج زلزله در طول گسل داشته باشیم و بفهمیم که زلزله چگونه شروع می‌شود و چه زمانی خاتمه پیدا می‌کند.»
موسوی و همکارانش در این روش از فرآیند‌های پردازش تصاویر پزشکی برای تشخیص دقیق شروع دو نوع مختلف از امواج لرزه‌ای استفاده کرده‌اند و همچنین از الگوریتم‌های سیستم‌های دستیار صوتی نیز برای کارآمد کردن تشخیص سیستم بهره برده‌اند.
در نهایت این تیم تحقیقاتی، مدلی توسعه داده‌اند که می‌تواند لرزش‌های خیلی کوچک زمین را نیز تشخیص دهد. آن‌ها معتقد هستند که این مدل می‌تواند به محققین کمک کند تا درک بهتری از لرزش‌های زمین و گسل‌های آن داشته باشند.
