اما برای قرنها، این لو حه های یافته شده در امریکای مرکزی .قابل ترجمه شدن نبودند ،سپس در سال ۱۸۸۰، کتابدار آلمانی و زبانشناس .ارنست فورتسمن” کُد آن را شکست” ،”ارنست فورستمن” کتابداری بود
اول از همه اینها باید بگوییم که مایاها فقط یک تقویم ندارند بلکه آنها تقویمهایی دارند که با هم ارتباط دارند. در افسانه‌هایی گفته شده که در این تقویم long count (که در بالا آورده شده
باستان‌شناسان در طی حفاری سایتی باستانی لوح سنگی و پنل‌هایی را از دوران حکومت مایا کشف کرده‌اند که سنگ‌نوشته‌های آن شامل اطلاعاتی راجع به شاهان اولیه مایا است.
