تپش قلب چه زمانی نگرانکننده است؟
قابل درک است که بخواهید بدانید تپش قلب چه زمانی میتواند خطرناک و نگرانکننده باشد. تپش قلب، عبارتی است که برای احساسی به کار میرود که انگار قلبتان عادی نمیتپد.
تپش قلب
تپش قلب ممکن است باعث شود حس کنید قلبتان خیلی تند میزند، ضربان نامنظم دارد، گویی جور عجیبی تکان میخورد، یا به شدت به سینهتان میکوبد. حتماً میتوانید تصور کنید که چند عامل میتوانند سبب این احساسات شوند.
این که تپش قلب چه زمانی نگرانکننده است بستگی به چند عامل دارد. در واقع، تپش قلب معمولاً علامت این نیست که مشکلی خطرناک در راه است؛ اما در برخی موارد تپش قلب میتواند جای نگرانی داشته باشد. بنابراین از کجا باید تشخیص دهید «این تپش قلب مشکلی ندارد» و «این تپش قلب مشکلی خطرناک است».
تپش قلب دقیقاً چیست؟
به طور کلی وقتی در مورد تپش قلب حرف میزنیم، یعنی شما ضربان قلب خود را حس میکنید و احساس میکنید انگار این حالت طبیعی نیست.
اگر شما از چهار نفر بخواهید تپش قلب را توضیح بدهند، جوابهای متنوعی دریافت خواهید کرد. وقتی افراد میگویند، من تپش قلب دارم، معانی متفاوتی میتواند داشته باشد که شما باید به جزئیاتی در گفتههای آنها توجه کنید تا بفهمید دقیقاً چه احساسی دارند.
افراد اغلب فعالیت نرمال قلب را با تپش قلب اشتباه میگیرند. بعضی از افراد نسبت به اتفاقات بدن خود بسیار هشیارند، تندتر زدن قلب را احساس میکنند و فکر میکنند این تپش قلب است اما در واقع قلبشان با سرعتی طبیعی یعنی ۱۰۰ ضربه در دقیقه کار میکند. مسئله این است که علائم تپش قلب اینطور که ما فکر میکنیم نیستند.
اگر تیروئید شما پُرکار باشد، تیروکسین زیادی تولید میکند که متابولیسم بدن را افزایش میدهد. این اتفاق میتواند منجر به ضربان قلب تند یا نامنظم همراه با علائمی مانند افزایش اشتها و کاهش وزن ناگهانی شود
چرا تپش قلب رخ میدهد؟
قلب شما میتپد چون شغل مهمی دارد، یعنی فرستادن خون پُر از اکسیژن و مواد مغذی به تمام قسمتهای بدن. ضمناً قلب، کربن دیاکسید تولید شده توسط بدن را که ضایعات محسوب میشود به ریهها میفرستد تا شما آن را دفع کنید. وقتی اشتباهی در این سیستم رخ میدهد، ممکن است تپش قلب را تجربه کنید.
قلب شما به طور کلی میداند چه زمانی بر اساس پالسهای الکتریکی بهواسطهی گروهی از سلولها به نام سینوآتریال نود فشرده شود. این سلولها در بطن راست قلب شما قرار دارند که به آن آتریوم راست قلب نیز میگویند. اگر سینوآتریالها شروع به ارسال پالسهای الکتریکی ضعیف کنند، ممکن است شما احساس تپش قلب کنید.
دلایل معمولی که میتوانند احساس تپش قلب به شما بدهند
بیشتر اوقات وقتی افراد احساس تپش قلب میکنند، قلبشان ایرادی ندارد. دلایل بسیار زیادی میتواند وجود داشته باشد که قلبتان پالسهای ضعیف بفرستد و بیشتر این دلایل جای نگرانی ندارند.
تپش قلب بیشتر اوقات ناشی از افزایش آدرنالین یا چیزهایی است که این نیاز را ایجاد میکنند تا قلب سختتر از حد معمول کار کند. برخی از دلایل معمول تپش قلب شامل موارد زیر میشوند:
. کافئین زیاد مصرف کردهاید
. استرس دارید
. دچار اضطراب یا یک حملهی پانیک شدهاید
. سرماخوردگی یا آنفلوانزا دارید
. کمبود خواب دارید
. دارویی مصرف میکنید که حاوی مواد محرک است
. تمرین ورزشی سخت و سنگینی انجام میدهید یا همین الان انجام دادهاید
. باردار هستید که باعث میشود حجم خونتان بالا برود و قلبتان هم مجبور شود سختتر بتپد تا خون اضافی را پمپاژ کند
. کم خونی فقر آهن دارید
همانطور که میبینید خیلی از این دلایل خطرناک و نگرانکننده نیستند و قلبتان فقط در حال انجام کار معمول خود است و فقط شما نسبت به این فعالیت نرمال، آگاه شدهاید.
گاهی تپش قلب میتواند علامت مشکلی جدیتر باشد
مثلاً این پالسها به دلیل آریتمی یا ضربان نامنظم قلب، غیرمعمول میشوند که اساساً مدارهای کوتاهی در سیستم الکتریکی قلبتان هستند. آریتمی میتواند باعث شود قلبتان نامنظم بزند و احساس غیرمعمول در قلب خود داشته باشید که احتمالاً همراه با احساس ضعف، گیجی و منگی، احساس سبُکی در سر، غش، تنگی نفس و درد در قفسه سینه همراه با دیگر علائم است.
هرچند آریتمی اغلب خطرناک نیست و به چند روش قابل درمان است اما گاهی میتواند خطرناک باشد. فقط یک پزشک میتواند به شما بگوید آریتمیتان جدی است یا نه، اما هر علامتی علاوه بر احساس غیرمعمول در قلب معمولاً نشاندهندهی این است که آریتمیتان میتواند جدیتر باشد. اگر فکر میکنید دچار هرگونه علامت غیرمعمول همراه با تپش قلب هستید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
گاهی تپش قلب میتواند نشاندهندهی وجود مشکلی در اندامی متفاوت باشد، مثلاً در غدهی تیروئید. تیروئید شما هورمونهایی مانند تیروکسین و تریدوتیرونین تولید میکند که بر خیلی از سیستمهای بدن اثر میگذارند. اگر تیروئید شما پُرکار باشد، تیروکسین زیادی تولید میکند که متابولیسم بدن را افزایش میدهد. این اتفاق میتواند منجر به ضربان قلب تند یا نامنظم همراه با علائمی مانند افزایش اشتها و کاهش وزن ناگهانی شود.
همچنین در صورتی که دچار یک اختلال فیزیکی مانند بزرگی یا ضعف قلب باشید، ممکن است تپش قلب را نیز تجربه کنید که معمولاً تا زمانی که برخی از انواع معاینات پزشکی رویتان انجام نشود، این مسئله نشان داده نخواهد شد.
چه زمانی باید بابت تپش قلبتان به پزشک مراجعه کنید؟
اگر میخواهید بدانید چه زمانی تپش قلب نگرانکننده است و نیاز به اقدام پزشکی دارد، یادتان باشد که بیشتر اوقات این عارضه جدی نیست. یک بار تپش قلب گرفتنی که چند ثانیه طول میکشد و تمام میشود، بخشی نرمال از عملکرد قلب است. یعنی اگر گاهی تجربهاش کنید اشکالی ندارد. اما اگر تپش قلب اتفاقی است که هر بار با انجام فعالیت خاصی مانند پیادهروی یا بلند کردن چیزی روی میدهد، این تصادفی نیست و باید توسط پزشک ارزیابی شود.
چند علامت و ریسک فاکتور وجود دارد که باید نسبت به آن توجه داشته باشید، زیرا میتوانند نشاندهندهی بروز مشکلی در عملکرد قلبتان باشند. اگر تپش قلبتان همراه با هر یک از علائم زیر است، به پزشک مراجعه نمایید:
. گیجی و منگی
. تنگی نفس
. احساس عدم تعادل یا تلوتلو خوردن
. غش
. احساس درد یا ناراحتی در سینه
. سابقهی پزشکی هر عارضهای که شامل قلب میشود، مثلاً بیماری قلبی
این علائم نیازمند بررسیهای دقیق پزشکیاند تا مطمئن شوید مورد خطرناکی وجود ندارد.
پس اگر تپش قلبتان تصادفی و گهگاه است و علامت دیگری ندارید و وضعیت سلامتیتان نیز خوب است، تپش قلبتان نگرانکننده نیست. البته هیچ ایرادی ندارد جهت اطمینان و یک بررسی پزشکی به پزشک مراجعه کنید. پزشک میتواند قلبتان را آزمایش کرده و مطمئن شود که عملکرد خوبی دارد.
پیشگیری و درمان تپش قلب
نیازی نیست برای تپش قلبتان کار خاصی انجام دهید، مگر این که پزشکتان تشخیص بدهد تپش قلب شما ناشی از عارضهای است که نیاز به درمان دارد.
یعنی اگر به هر دلیلی نمیخواهید دچار تپش قلب شوید تا استرسهای پس از آن نیز درگیرتان نکند که مبادا مشکلی وجود داشته باشد، اصلیترین کاری که باید انجام دهید این است که عامل آن را پیدا کنید. شاید اجتناب از مصرف محرکهایی مانند کافئین یا کمتر مصرف کردن آنها، یا کنترل استرس و اضطرابتان با تمرین تنفس عمیق، ورزش و یا کمک خواستن از یک درمانگر حرفهای برای کاهش استرس، کارهایی باشند که لازم است انجام دهید.
علاوه بر این، یادتان باشد که بیشتر موارد تپش قلب تا زمانی که همراه با علائم دیگری نباشند نگرانکننده نیستند. شما میتوانید به قلبتان و کاری که انجام میدهد اطمینان داشته باشید.