آیا همه‌ی دایناسورها در برخورد شهاب‌سنگ منقرض شدند؟

 هیچ احتمالی برای انقراض سه‌چهارم از حیات بر روی زمین وجود نداشت، اما مطالعه‌ای جدید از دانشگاه توهوکو ژاپن احتمالأ بدشانسی دایناسورها را اعلام کرد، براساس این مطالعه‌ی جدید، فقط ۱۳ درصد احتمال انقراض جمعی در ۶۶ میلیون سال پیش وجود داشت و اگر سیارک در هر جای دیگری از سیاره‌ی برخورد می‌کرد، دایناسورها زنده می‌ماندند.

دوره‌ی کرتاسه ۶۶ میلیون سال پیش به‌طور ناگهانی به پایان رسید، یعنی زمانی‌که سیارکی حدود ۱۰ کیلومتر از منطقه‌ای به‌نام «شبه‌جزیره‌ی یوکاتان» در مکزیک را نابود کرد. اگرچه مرگ برای هر چیزی در این محدوده فورأ اتفاق افتاد، تأثیر آن به تنهایی منجر به تخریب جهانی نشد. مقادیر زیادی سنگ بخار و دوده وارد جو شد، مانع از رسیدن نور خورشید شد، اثر زمستان هسته‌ای را به‌وجود آورد، فتوسنتز را نابود کرد و باعث فروپاشی زنجیره‌ی غذایی شد.

محققان در مطالعه‌ای جدید این فرضیه را مطرح کردند که شدت تغییرات آب و هوایی بسته به برخورد سیارک متفاوت می‌بود. اگر این سیارک به نواحی با غلظت‌های پایین‌تر هیدروکربن برخورد می‌کرد، مناطق دارای مواد آلی رسوبیِ بیشتر دوده‌ی بیشتری را وارد جو می‌کردند و زمین خیلی سردتر و سردتر می‌شد. برای آزمایش این ایده، محققان از مدل آب و هوایی جهانی برای برآورد ناهنجاری‌های دمایی ناشی از سطوح مختلف دوده در جو استفاده کردند.

براساس سنگ غنی از هیدروکربن در محل برخورد، این مدل نشان داد که دوده وارد شده در هوا به‌طور میانگین دما را تا ۸ تا ۱۱ درجه‌ی سانتی‌گراد سردتر می‌کرد و اُفت دما در بالای خشکی برابر با ۱۷ درجه‌ی سانتی‌گراد و در بالای آب دریا تا عمق ۵۰ متر برابر با ۵ تا ۷ درجه‌ی سانتی‌گراد بود. بارش باران بر فراز خشکی ۷۰ تا ۸۵ درصد افت پیدا می‌کرد. تمام این تصاویر با همدیگر تصویری ترسناک از حیات بر روی زمین نشان می‌دهند.

سپس گروه توهوکو بررسی کردند که این مناطق سرشار از هیدروکربن، چقدر در آن زمان وسعت داشتند. محققان دریافتند که آن‌ها بیشتر حاشیه‌های ساحل دریا بودند که در طول خطوط ساحلی متمرکز بوده‌اند؛ در این مناطق، جلبک‌های دریایی بیشتر مواد آلی را به رسوب تبدیل می‌کردند. براساس گفته‌های این گروه، این نواحی ۱۳ درصد از سطح زمین را پوشش می‌دادند.

اگر این سیارک به جایی در ۸۷ درصد دیگر از سطح زمین برخورد می‌کرد، مسیری بسیار متفاوت را طی می‌کرد. درحالی‌که برخورد سنگ فضایی بزرگی هنوز تخریب‌های زیادی را به بار می‌آورد، اما رویداد انقراض جمعی به این حد شدید نبود. محققان توهوکو گفتند که برخی از گونه‌های دایناسورها از این برخورد جان سالم به‌در برده‌اند. این تحقیق در مجله Science Report منتشر شده است.