اثرات منفی کاهش آلودگی هوا
محققین دانشگاه یورک نشان دادهاند که کاهش ذرات آلاینده در هوا در کشورهای در حال توسعه میتواند باعث افزایش آلودگی سطحی اوزون شود که این عامل اثر مهمی بر روی سلامت انسان، اکوسیستم و کشاورزی دارد. نتایج این مطالعه را مجلهی Nature Geoscience به چاپ رسانده است.
اجزای اصلی اوزون سطحی توسط واکنش بین اکسیدهای نیتروژن (ناکس یا NOx) و ترکیبات آلی فرار (VOC) تولید میشوند. زمانی که آلایندهها از وسایل نقلیه، نیروگاهها، بویلرهای صنعتی، پالایشگاهها، کارخانجات شیمیایی و دیگر منابع آزاد میشوند، در حضور نور خورشید این واکنش انجام میشود و اوزون سطحی ایجاد میشود.
کشورهایی مانند چین در دههی اخیر تلاش کردهاند غلظت ذرات آلاینده را در هوای خود کاهش دهند و جامعهی بینالملل در جستجوی دلایل افزایش میزان اوزون سطحی در نتیجهی این نوع فعالیتها برآمدهاند. اکنون محققین ارتباط بین کاهش آلودگی ذرات آلاینده و افزایش اوزون سطحی را کشف کردهاند.
محققین نشان دادهاند که در مکانهای خاص، اوزون و ذرات آلاینده به شدت به یکدیگر وابسته هستند، ولی سیاستگذاران معمولاً این دو موضوع را دو چیز متفاوت میبینند. رادیکالهای پروکسی ترکیباتی با عمر کوتاه هستند که اوزون آلایندهی سطحی را میسازند. این ترکیبات به ذرات آلاینده متصل میشوند و نمیتوانند اوزون تولید کنند. همچنان که تعداد ذرات معلق در هوا کاهش پیدا میکند، رادیکالهای پروکسی بیشتری برای ایجاد واکنش و افزایش اوزون سطحی در دسترس خواهد بود.
در مناطق پُرجمعیت چین و هند، مدلسازیهای دانشمندان نشان داده است که کاهش ذرات آلاینده باعث افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی میزان اوزون سطحی شده است. این میزان افزایش اثر شدیدی بر روی اکوسیستم و تولیدات کشاورزی دارد.
سالها محققین تصور میکردند که تولید اوزون سطحی تنها به ترکیبات آلی فرار و اکسیدهای نیتروژن وابسته است، ولی اکنون مشخص شده است که ذرات معلق آلودهکنندهی هوا نیز اثر مهمی بر این موضوع دارد. با مشخص شدن این موضوع، اکنون کشورهای دنیا باید این اطلاعات جدید را مد نظر قرار دهند. اکنون کشورهای مختلف باید نحوهی سرمایهگذاریهای خود بر روی کاهش آلودگی هوا را بهتر مدیریت کنند.
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که در حال حاضر سالانه ۴.۲ میلیون نفر در اثر آلودگی هوا میمیرند. چین و هند و کشورهای آفریقای بدترین وضعیت را در این زمینه دارند.