تحقیقات دانشمندان درباره یک آبانبار عظیم در زیر یخهای گرینلند
زمینشناسان ذخایر عظیمی از آب شیرین در زیر یخهای گرینلند پیدا کردهاند که به رغم سرمای زیر صفر درجه هوا، در تمام طول سال به صورت مایع جریان دارد.
به گفته دانشمندان، کشف این ذخایر اهمیت فوق العادهای دارد چرا که ممکن است نشانهای باشد از چگونگی تاثیرات تغییرات آبوهوایی بر افزایش سطح دریاها در جهان.
نتیجه تحقیقات دانشمندان در این زمینه روز ۲۲ دسامبر ۲۰۱۳ در نشریه اینترنتی «نیچر» منتشر شده است.
بر اساس گزارش این نشریه، ذخایر یاد شده در جنوب شرقی جزیره گرینلند قرار دارد و ۷۰ هزار کیلومتر را در بر میگیرد. دانشمندان، این ذخایر را پیش از تابستان و قبل از آغاز روند ذوب شدن یخها پیدا کردند که نشان میداد در طول زمستان بسیار سرد این منطقه، آب به صورت مایع جریان دارد.
این کشف توسط تیمی از دانشمندان دانشگاه یوتا و مرکز تحقیقاتی قطب در دانشگاه ایالتی اوهایو در کلمبوس، و در آوریل سال ۲۰۱۱ صورت گرفته است، آن هم زمانی که این افراد در حال نمونهبرداری از سطح یخ زده زمین منطقه بودند. لایه کشف شده آب ۳۳ متر زیر سطح منطقهای بود که از برف پوشیده شده بود.
دانشمندان برای پیدا کردن شواهدی از وجود آب مایع در زیر یخ از امواج نفوذ کننده راداری در زمین استفاده کردند که در نتیجه به لایهای پیوسته و خیس برخورد کردند. همزمان، بخش عملیاتی ناسا با استفاده از تجهیزات مخصوص هوایی اقدام به شناسایی منطقه کرده و به این نتیجه رسید که ذخایر عظیم آب در منطقهای فراتر از محل مورد جستجوی تیم تحقیقاتی دانشمندان وجود دارد.
ریک فارستر، پروفسور رشته زمین شناسی در دانشگاه یوتا در بیانیهای گفته است: «این یک کشف غیرمنتظره بود». به گفته وی، سطح پوشیده از یخ گرینلند نقش مهمی در افزایش سطح دریاها دارد و در حال حاضر روند ذوب شدن آن به بالاترین حد خود رسیده است.
وی افزوده است: «مشخص شدن ظرفیت فضایی که سال به سال آب را در خود انبار میکند اهمیت فراوانی دارد، چرا که شکاف میان معادله میزان آب ناشی از ذوب یخ و سطح دریاها را مشخص میکند».
برای دانشمندان هنوز مشخص نیست که چرا آب طی سالهای متمادی به صورت مایع باقی مانده است. فرض بر این است که آب ناشی از ذوب یخها در تابستان که به لایههای زیرین زمین نفوذ میکند میتواند به صورت مایع باقی بماند چرا که برف روی آن باعث دور نگهداشتن آب از دمای زیر صفر گرینلند در فصل زمستان خواهد شد.
این پرسش نیز مطرح است که میزان تاثیرگذاری انبار آب زیر زمینی بر ذوب یخها تا چه اندازه است. از یک طرف، این موضوع میتواند روند ذوب یخها را تسریع کند ولی از سوی دیگر، باعث خواهد شد تا از افزوده شدن آب به سطح دریاها جلوگیری شود.
بر اساس یکی از گزارشهای کنفرانس تغییرات آبوهوایی، میزان ذوب یخها در گرینلند بین سالهای ۱۹۹۳ و ۲۰۰۵ تشدید شده است. در این دوره، سالانه ۱۲۱ میلیارد تن از یخهای این جزیره ذوب شده است، و بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ این میزان به ۲۲۹ میلیارد تن در ازای هر سال افزایش یافته است. ظرف ۲۰ سال گذشته و در نتیجه از دست رفتن یخها، سطح آب دریاها به میزان ۰٫۹ متر بالا آمده است.