روایت جعلی رایج از علم و تاریخ – بخش دوم
نگاهی دوباره به گرمایش جهانی
خلاصه سخنرانی آیور ییور, فیزیکدان نروژی و یکی از سه برنده جایزه نوبل فیزیک در سال ۱۹۷۳, در نشست برندگان جایزه نوبل, مورخ اول ژوئیه ۲۰۱۵
آیور ییور
عنوان این سخنرانی به این دلیل انتخاب شده که من در لیندا (شهری در آلمان-مترجم) با گرمایش جهانی آشنا شدم. در سال ۲۰۰۸ در میزگردی در لیندا شرکت داشتم. علاقه ای به شرکت در این میزگرد نداشتم اما به من گفتند واقعاٌ لازم است شرکت کنم. پس یک نیم روز یا یک روز کامل را به جستجو در گوگل پرداختم و از نتیجه این جستجو به وحشت افتادم… گرمایش زمین تبدیل به یک دین شده, زیرا نمیتوان درباره اش بحث کرد. همه شرکت کنندگان برجسته در این همایش را ببینید, همه از تغییرات اقلیمی حرف زده اند. همه از تغییرات اقلیمی میگویند.
جامعه آمریکایی فیزیک که من نیز عضو آن بودم میگوید شواهد دال بر گرمایش جهانی غیر قابل انکار است. میتوانید تصور کنید جامعه فیزیک چیزی را غیر قابل بحث و غیر قابل انکار بنامد؟ درست مثل کلیسای کاتولیک. مطمئنم کلیسای کاتولیک هم چیزهایی را غیر قابل انکار و بحث میداند. این جامعه نیز شواهد دال بر گرمایش جهانی را غیر قابل انکار و بحث میداند. پاسخ درست استعفا از طرف من بود و من (درسال ۲۰۱۱-مترجم) استعفا دادم. استعفای من بسیار بیشتر از چیزی که فکر میکردم بحث برانگیخت…
از سال ۱۸۸۰ تا سال ۲۰۱۵ دما از ۲۸۸ کلوین به ۲۸۸٫۸ کلوین تغییر کرده است, یعنی ۰٫۳ درصد افزایش داشته. به نظر من دما در این دوره به طرز فوق العاده ای پایدار بوده است. جایی که من زندگی میکنم, آلبنی در نیویورک, اختلاف دمای تابستان و زمستان حدود ۸۰ کلوین است. آیا فکر میکنید برای چنین جایی افزایش دمای ۰٫۸ کلوین خطری بزرگ است؟
این نقشه نشان دهنده تعداد حرارت سنجهایی است که برای اندازه گیری درجه حرارت زمین نصب شده اند. به تعداد دماسنجهای قطب جنوب نگاه کنید: تنها ۸ دماسنج در قطب جنوب وجود دارد. اگر شما بخواهید متوسط دمای آلمان را به دست بیاورید چند دماسنج را در سطح آلمان پخش میکنید؟ دمای قطب جنوب سردتر از هر زمان دیگری است, اما شما چیزی در اینباره نمیشنوید. تنها بر روی قطب شمال تمرکز میکنند و از افزایش دمای قطب شمال میگویند.
موضوع دیگری که آزار دهنده است این است که دمای بهینه برای زمین چیست؟ آیا دمای بهینه دمایی است که اکنون داریم؟ شاید دو درجه سردتر یا دو درجه گرمتر؟ ولی هیچ کس به من نمیگوید دمای بهینه برای زمین چیست.
چیز دیگری که برای من تعجب آور است این است که هم هشدار دهندگان نسبت به گرمایش جهانی و هم انکار کنندگان آن قبول کرده اند که امکان اندازه گیری دمای متوسط سالانه زمین با دقت دهم و صدم وجود دارد. البته که چنین اندازه گیریی غیر ممکن است. به نظر من اندازه گیری دمای متوسط سالانه زمین با چنان دقتی درست مثل حکایت لباس زربفت خیالی امپراتوری است که عریان در شهر میگشت و تنها پسر بچه ای به عریان بودن او اشاره کرد. من نیز میگویم امکان اندازه گیری دمای زمین با چنان دقتی وجود ندارد.
سال ۱۹۷۴ یا ۱۹۷۵ در بیجینگ چین بودم. بیجینگ روستایی بیش نبود با تنها سه یا چهار خودرو که یکی از آنها از آن من بود. چند سال پیش به بیجینگ بازگشتم. از شدت ترافیک نمیتوان از خیابان رد شد و ساختمانهای ۳۰-۴۰ طبقه همه جا را گرفته اند. چطور دمای سال ۱۹۰۰ یک منطقه روستایی را با دمای امروز همان منطقه که به شهری بزرگ و متراکم و پر جمعیت تبدیل شده مقایسه میکنند؟…
این نمودار ناسا مشان دهنده تغییرات دما در ۱۸ سال گذشته است. دما در ۱۸ سال گذشته بالا نرفته است.
و این نمودار ناسا است که نشان میدهد دما بالا رفته. چطور ممکن است این نمودار و نمودار قبلی که ثبات دما را نشان میداد هر دو درست باشند؟ دلیل تفاوت این است که در نمودار دوم دمای اقیانوس را اضافه کرده اند. چرا پیش از این چنین نمیکردند؟ آیا برای اصلاح داده این تغییر را ایجاد کرده اند یا برای دستکاری نتیجه؟
اوباما ۲۰۱۴ را گرمترین سال اعلام کرد, ولی این گفته صحت ندارد. و اگر حرف من را باور نمیکنید داده ماهواره در نمودار زیر را ببینید:
چنان که میبینید ۱۹۹۸ بالاترین دما را دارد و نه ۲۰۱۴٫ به علاوه, داده ماهواره هیچ روند افزایشی نشان نمیدهد.
تاثیر گازهای گلخانه ای چیست؟ بدون اتمسفر, زمین حدودا ۳۵ درجه سانتیگراد سردتر خواهد شد. از سال ۱۸۹۸ تا سال ۱۹۹۸ دما حدوداٌ ۰٫۸ درجه افزایش یافته و میزان دی اکسید کربن نیز از ۲۹۵ میلی گرم در لیتر به ۳۶۷ میلی گرم در لیتر افزایش یافته, یعنی میزان افزایش ۷۲ میلی گرم در لیتر بوده. از سال ۱۹۹۸ که طبق نمودار بالاترین دما را داشته تا امروز, دی اکسید کربن از ۳۶۷ میلی گرم در لیتر به ۴۰۳ میلی گرم در لیتر افزایش یافته, یا به عبارتی, افزایش ۳۶ میلی گرمی در لیتر در این دوره, معادل نصف افزایش دوره صد ساله قبل از آن است. پس چرا به همین نسبت, دما ۰٫۴ درجه بالاتر نرفته؟ اگر تئوری شما میگوید دی اکسید کربن در گرم شدن زمین تاثیر دارد, اما شواهد و آزمایشات تئوری شما را تایید نمیکنند, باید تئوری را به دور بیندازید.
حرف هشدار دهندگانی که میگویند دی اکسید کربن عامل گرم شدن زمین است را باور نکنید. این ادعا صحت ندارد.
مجله نیچر (طبیعت) از محل گرمایش جهانی درامد های بزرگی کسب کرده. دوستانم به من گفته اند اگر گرمایش جهانی را رد کنم این مجله اجازه چاپ مقالات من را نخواهد داد. مقالات من به هر حال چاپ نمیشوند پس از این مورد نگرانی ندارم (خنده حضار). مجله نیچر مطلبی چاپ کرده درباره اینکه تولید ذرت در افریقا در دمای بالای ۳۰ درجه سانتیگراد روزانه یک درصد کاهش می یابد. به دست آوردن این تخمین کار بسیار دشواری است, اما به هر حال مقاله را منتشر کرده اند. این مجله البته هیچ مطلبی درباره اینکه آمریکا ده درصد الکل سفید به گازوئیل اضافه میکند ننوشته. اجبار به وجود ده درصد الکل سفید در گازوییل یکی از احمقانه ترین کارهای آمریکا است. الکل سفیدی که به گازوییل اضافه میشود از ذرتی که که در آیوا کاشت و برداشت میشود به دست می آید. ذرت غذا است. این برنامه احمقانه قیمت غذای ما را افزایش داده. این برنامه بسیار گران و بسیار احمقانه است.
دی اکسید کربن رشد گیاه را کاهش نمیدهد. در گلخانه ها گاز دی اکسید کربن برای تسریع رشد گیاهان به کار میرود. دی اکسید کربن بیشتر به معنای رشد بیشتر گیاهان است. اما مجله نیچر در اینباره حرفی نمیزند… هیچ حرفی در اینباره که افزایش دی اکسید کربن چقدر به کشاورزی کمک میکند گفته نمیشود…
ادعا این است که گرمایش جهانی باعث تغییر اقلیم میشود. اما اقلیم همیشه و تحت هر شرایطی در حال تغییر بوده و هست. کسانی که به گرمایش جهانی باور دارند میگویند دلیل تغییر اقلیم گرمایش جهانی است. سازمان هواشناسی جهانی میگوید برای تعیین تغییرات اقلیم به ۳۰ سال زمان نیاز است…
سوال این است که چرا از تغییر اقلیم صحبت میشود در حالیکه در ۱۹ سال گذشته دما تغییری نکرده؟
اگر حرف از تغییر اقلیم مردم را به اندازه کافی نمی ترساند, لابد تغییرات شدید آب و هوایی آنها را خواهد ترساند. پس حرف از بالا آمدن سطح دریا میشود. نمودار زیر نشان میدهد که سطح آب اقیانوس در صد سال گذشته ۲۰ سانتی متر بالا آمده. اما صد سال قبل از آن هم آب ۲۰ سانت بالا آمده بود, و صد سال قبل از آن نیز. سیصد سال گذشته شاهد بالا آمدن سطح آب اقیانوس به میزان ۲۰ سانت در هر قرن بوده است. پس این بالا آمدن سطح اب اتفاق عجیب یا جدیدی نیست.
نگاهی به نمودار وقوع گردباد (تورنادو) در آمریکا از سال ۱۹۵۴ تا ۲۰۱۲ داشته باشیم. میبینید که این نمودار نشان میدهد که دوران اخیر در واقع دوران کم شدن فعالیت تورنادو ها در آمریکا بوده…
بازگردیم به مطلبی که جامعه آمریکایی فیزیک گفته بود: «شواهدِ دالِ بر گرمایش جهانی غیر قابل بحث و غیر قابل انکار است. گرمایش جهانی در حال وقوع است. اگر هیچ اقدام پیشگیرانه ای انجام نشود تغییرات نامطلوب فراوانی در سیستم فیزیکی و اکولوژیکی زمین و سیستم اجتماعی, امنیتی و سلامتی بشر ایجاد خواهد شد. باید از همین حالا به کاهش تولید گازهای گلخانه ای بپردازیم.»
اما بر چه اساس میگویند گرم شدن زمین شرایط را بدتر خواهد کرد؟…
مثالی را از ایلان سمپسون قرض میگیرم: یک اتاق بسیار بزرگ را تصور کنید. اتاقی به طول و عرض شش متر و بلندی سقف ۳ متر و ۳۰ سانت. فرض کنید که تمام دی اکسید کربنی که تمام خودروهای روی زمین در طول یک سال تولید میکنند را در این اتاق جا داده اید. حال تصور کنید بخواهید اتاق مشابهی را با روشن کردن کبریت پر از همان مقدار دی اکسید کربن کنید. فکر میکنید چند کبریت برای این کار لازم است؟ تنها روشن کردن یک کبریت معادل ۲۰ سال تمام خودروهای روی زمین دی اکسید کربن ایجاد میکند…
برای من عجیب است که تمام دولتهای اروپایی به استثنای لهستان نگران گرمایش جهانی هستند. این موضوع بیش از هر چیزی سیاسی است.
همه آنچه میخواستم بگویم این است که لازم است از اتلاف این حجم عظیم پول برای به اصطلاح مبارزه با گرمایش جهانی جلوگیری شود.
یادداشت مترجم- منتقدین به موضع آیور ییور درباره گرمایش جهانی به او اتهام وابستگی به شرکتهای نفتی همچون اکسان-موبیل را وارد میکنند و در نتیجه انکار گرمایش جهانی از طرف او را به نفع شرکتهای نفتی که به عنوان یکی از مقصرین گرمایش جهانی معرفی میشوند قلمداد میکنند. این منتقدین البته مدارک مستدلی در اینباره ارائه نمیدهند. همچنین نسبت به اعتبار نظر او به عنوان یک فیزیکدان درباره اقلیم وتغییرات آن نیز انتقاداتی شده و او را فاقد صلاحیت لازم برای اظهار نظر در اینباره میدانند. جستجوی مترجم برای متن قابل ملاحظه و مستدلی در رد نظرات آیور ییور نتیجه چندانی نداشته. این البته به معنای وارد نبودن انتقاد به نظرات او نیست. برای مثال او حین سخنرانی های خود گریزی نیز به کارامدترین بودن انرژیهای فسیلی و بیهودگی سرمایه گذاری در سلولهای خورشیدی میزند. استدلال او درباره کاهش تعداد حوادث فاجعه بار طبیعی تنها با اشاره به جدول فراوانی وقوع تورنادو در آمریکا و با نادیده گرفتن فجایع طبیعی سایر نقاط جهان و حتی سایر فجایع طبیعی آمریکا, قبول استدلال را دشوار میکند.
