هوشمندترین شهرهای جهان کدامها هستند؟
مردم جهان به سمت شهرنشینی پیش میروند و شهرها به سمت هوشمند شدن. شهرهایی که در آن تمام خدمات شهری از بهداشت و سلامت گرفته تا کارهای اداری بر بستر اینترنت و فناوری انجام میشود، خودروها به صورت هوشمندانه کمترافیکترین مسیر ممکن را انتخاب میکنند و روشناییهای خیابان فقط در مواقعی که پیاده یا خودرویی از نزدیکش رد میشود، روشن میشود.
در جهان چهار شهر عنوان «هوشمندترین شهر» را به خود اختصاص دادهاند به این معنا که بسیاری از امور اجتماعی و اقتصادی در آنها بر بستر فناوری و اینترنت انجام میشوند. این چهار شهر که سالهاست روی زیرساختهای مهم شهری خود کار میکنند عبارتند از سنگاپور، بارسلون، اوسلو و نیویورک. با این وجود این چهار شهر طرحهای بسیار عظیمی در چشمانداز برنامههای خود دارند که میتوان گفت آنها را تا دو قرن دیگر به غولهای هوشمند جهان تبدیل خواهند کرد. این شهرها با ارتقاء مرتب زیرساختهای خود قصد دارند، این هوشمندی را همچنان ادامه و افزایش دهند.
اسلو، نروژ
اسلو در سالهای اخیر یکی از پیشگامان در کاربری فناوریهای هوشمند شهری بوده است. مصرف انرژی پایدار یکی از مقولههای مهم در استراتژیهای برنامهریزی شهری پیشرفته است. در حالی که بسیاری از شهرها به راحتی از منابع انرژی تجدیدناپذیر ارزانقیمت استفاده میکنند، اسلو اصرار بسیاری روی مصرف انرژیهای پاک دارد.
این شهر هر چیزی را از زبالههای خانگی گرفته تا زبالههای صنعتی را به جای اینکه درگودالهای عمیق دفن کند، به انرژی تبدیل میکند. این شهر به حدی در تبدیل زباله به انرژی علاقه نشان داده است که هماکنون با کمبود زباله مواجه شده است. از همین روز نیز مسئولان شهری اقدام به واردات زباله از سایر کشورها کردهاند تا از آنها برای تامین انرژی و روشن نگه داشتن نیروگاههای برقی خود استفاده کنند.
شبکه حمل و نقل این شهر نیز در سالهای اخیر با تحول عظیمی روبهرو بوده است. شبکههای شهری اسلو مجهز به حسگرهای پارکینگ تعبیهشده در آسفالت هستند و مقامات شهری به راحتی میتوانند الگوهای ترافیکی را مانتیور و با تحلیل آنها ترافیک شهری را پیشبینی کنند و از تراکم خودروها جلوگیری کنند.
این شهر همچنین مهد بزرگترین شبکه شارژ باتری دوچرخههای برقی در جهان به شمار میرود. مقامات شهر اسلو علاوه بر طرحهای تشویقی برای استفاده از خودروهای برقی، در حال اجرا کردن سیاستهایی برای محدود کردن ترافیک خودروها در آینده است.
مقامات اسلو قصد دارند تا سال ۲۰۱۹ ورود خودروها را به مرکز این شهر ممنوع کنند تا شهروندان به جای خودرو از دوچرخه برای تردد استفاده کنند و برای این امر نیز یک مسیر دوچرخهسواری ۶۰ کیلومتری داخل شهری تا آن زمان احداث خواهد شد.
اسلو برای کاهش بیشتر انتشار آلایندهها و هدررفت انرژی، شبکه روشنایی نیرومند و بسیار پیشرفتهای را در خیابانهای این شهر توسعه داده است. این سیستم روشنایی برخلاف روشناییهای خیابانی معمولی نسبت به شرایط نوری محیط واکنش نشان میدهند و با پیشبینی وضع هوا و بر اساس آن، میزان نور لامپها را کم یا زیاد میکنند.
این سیستم شامل ۶۵۰ ایستگاه پردازش است که به بیش از ۶۵ هزار چراغبرق وصل میشود. این سیستم از طریق اینترنت قابل کنترل هستند و به مقامات شهری این امکان را میدهند که از طریق کامپیوتر یا حتی گوشی هوشمندشان، میزان روشنایی این لامپها را کم و زیاد کنند. این طرح به تنهایی میزان مصرف انرژی در اسلو را تا ۶۲ درصد کاهش داده است.
برنامهریزان شهری اسلو حتی برای کاهش هزینههای بهداشت و سلامت شهروندان نیز طرحهایی دارند. بیش از ۱۰۰۰ سالمند در خانههای خود از سیستمهای هوشمند بهره میبرند که میتوانند ترموستاتها، حسگرهای نظارت بر حرکت و استفاده از لوازم برقی خانگی را تنظیم کنند و حتی زمان مصرف داروی این افراد را به آنها یادآوری کنند. مقامات این شهر معتقدند که این ابزارهای هوشمند تا حد زیادی هزینههای عمومی مراقبت از سالمندان را کاهش میدهند و همچنین باعث استقلال آنها هم میشوند.
نیویورک، آمریکا
مقامات نیویورک علاوه بر پیادهسازی روند مجهز کردن این شهر به فناوریها، به دنبال سرمایهگذاری روی یکپارچهسازی فناوریهای هوشمند هستند. آنها به تازگی در اقدامی بیسابقه اعلام کردند که میخواهند تمام شهر را زیر پوشش اینترنت پهنباند پرسرعت را تا سال ۲۰۲۵ ببرند. با این کار، نیویورک به بزرگترین و سریعترین شبکه وایفای شهری در کره زمین تبدیل خواهد شد.
این ابتکار دسترسی شهروندان را به اینترنتی با سرعت بالای گیگابایت میسر خواهد کرد. اگر پیادهسازی این شبکه به عنوان سریعترین شبکه وایفای روی کره زمین به اندازه کافی برای هوشمندسازی یک شهر شاخص نباشد، باید گفت که محله هوشمند «هادسون یاردز» (Hudson Yards) با همکاری «مرکز علوم و پیشرفتهای شهری نیویورک»، اقدام به تشکیل نخستین «جامعه واجد شرایط کیفی» در آمریکا کرده است.
هدف از این کار، ایجاد یک منطقه مسکونی-تجاری با وسعت ۱۵۸ هکتار است که در آن یک مرکز آموزشی، فضای عمومی ۵/۶ هکتاری و همینطور یک نیروگاه برق و سیستم مرکزی مدیریت زباله قرار دارند. باید به این مقوله به عنوان یک آزمایشگاه برای فناورانه یک جهان کوچک نگریست. مقامات شهری در این منطقه میتوانند دادههای مربوط به کیفیت هوا، ترافیک خودروها، تولید انرژی و مصرف انرژی را جمعآوری و تحلیل کنند. این شبکه و سیستمها هماکنون در حال توسعه هستند و قرار است که تا حدود سال ۲۰۲۵ تکمیل شوند.
یکی دیگر از مولفههای مهم طرح عظیم هوشمندسازی شهر پروژه «Midtown in Motion» است. مقامات نیویورک امیدوارند که با کمک شبکهای از حسگرها و دوربینها بتوانند ترافیک همیشه قفل خیابانهای خود را کاهش دهند.
مرحله اول این طرح از ماه ژوئیه سال ۲۰۱۱ شروع شده است که شامل نصب ۱۰۰ حسگر مایکروویو، ۳۲ دوربین ترافیکی و همچنین نصب دوربینهای کنترل سرعت E-ZPass در ۲۳ تقاطع میشود. آزمایش این حسگرها و دوربینها بهبود ۱۰ درصدی شرایط تردد خودروها را نشان میدهد.
انتظار میرود که ارتقاء این زیرساختها باعث افزایش ایمنی عموم مردم شود. پبیس محلی و مقامات برنامهریز شهری برای مقابله با جرایم در این شهر نیز طرح خاصی دارند و یک سیستم مانیتور صوتی آکوستیک تیراندازی توسعه دادهاند که به محض شلیک گلوله، در کسری از ثانیه محل شلیک را شناسایی میکند. یک اپراتور نیز میتواند با بررسی دوباره آثار صوتی به جا مانده از شلیک، وقایع احتمالی دیگر را تخمین میزند.
بعد از شناسایی محل شلیک گلوله یا انفجار، نزدیکترین پلیس از طریق گوشی هوشمند یا تبلت هشدار لازم را دریافت میکند. مقامات معتقدند که این اقدام زمان واکنش پلیس به این وقایع را کاهش و در ضمن احتمال گرفتن مجرمان را افزایش دهد.