چرا قارچ شیتاکه برای شما مفید است؟
قارچ شیتاکه، قارچ خوراکی ژاپنی است که خواص دارویی بسیار قوی ای دارد و برای درمان بیماری هایی که نسبت به داروهای شیمیایی مقاوم هستد ، استفاده می شود.
قارچ شیتاکه ( به انگلیسی : Shiitake Mushroom ) قارچی خوراکی و دارویی است که در دسته قارچ های چتری و رده کلاه قارچان قرار می گیرد و در کشورهای چین و ژاپن ، جوب شرقی آسیا و نیوزلند به صورت خودرو رشد می کند.
این قارچ دارویی در درمان بیماری هایی که به داروهایی شیمیایی مقاوم هستند بسیار موثر عمل می کند.
قارچ شیتاکه طعمی غنی و خواصی منحصر به فرد دارد ، خاصیت آنتی اکسیدان این قارچ حتی توانانیی از بین بردن باکتری های فعال دهان را دارد به همین دلیل طرفداران زیادی در جهان پیدا کرده است و تبدیل به یکی از محبوب ترین قارچ های خوراکی در دستور پخت های بین المللی شده است.
قارچ شیتاکه در آشپزی بودایی برای تهیه سوپ استفاده می شده است و در قدیم به دلیل این که امکان کشت آن وجود نداشته ، بسیار گرانقیمت بوده است ولی بعد از گذشت مدتی در دوره ادو کشت قارچ شیتاکه روی چاک ساقه درختان شروع شد و در نهایت در قرن بیستم پرورش گسترده تجاری این قارچ به منظور فروش ، شروع شد.
در ایران ، محققان این قارچ را در استان خراسان رضوی پرورش داده اند و قرار است که در چند سال آینده به کشت انبوه رسیده و وارد برنامه غذایی مردم شود.
خواص قارچ شیتاکه برای سلامت
قارچ شیتاکه به دلیل خاصیت تقویت کننده سیستم ایمنی بدن و مقابله با بیماری های ویروسی طرفداران زیادی دارد و البته گرانقیمت است.
بهبود سلامت دستگاه گوارش
فیبر الای موجود در شیتاکه به درمان یبوست و تقویت دستگاه گوارش کمک کرده و برای درمان انواع سرطان های دستگاه گوارش مورد استفاده قرار می گیرد.
بهبود سلامت موها
قارچ شیتاکه دارای اسیدهای آمینه و ویتامین های ضروری برای تقویت و بازسازی پوست بدن و پوست سر است و از سویی دیگر رشد موها و طول عمر موها را افزایش میدهد.
تقویت سیستم ایمنی
مصرف این قارچ باعث افزایش تولید سیرتوئین در بدن می شود که سیستم ایمنی را تقویت میکند. مقدار زیاد پلی ساکاریده ای موجود رد آن باعث بالا رفتن سطح ایمنی شده و احتمال ابتلا به بیماری های عفونی ، بروز التهاب و ابتلا به سرماخوردگی را کاهش میدهد.
ماده ای منحصر به فرد به نام لنتینان در قارچ شیتاکه وجود دارد که در آزمایش انجام شده روی موش ها باعث افزایش گلبول های سفید خون می شد. بنابراین عصاره لنتینان به بدن کمک میکند تا با عفونت ها مقابله کند و از سویی دیگر باعث کاهش التهاب می شود. این دو کارکرد نشان میدهد که قارچ شیتاکه باعث تقویت سیستم اینی بدن می شود.
درمان زگیل تناسلی با قارچ شیتاکه
قارچ شیتاکه یا کینو کو حاوی ترکیبی به نام Active Hexose Correlated Compound است که به صورت اختصاری به نام AHCC شناخته می شود. عصاره قارچ شیتاکه حاوی غلظت بالایی از AHCC است که میتواند برای درمان زگیل تناسلی یا اچ پی وی مفید باشد. بر اساس تحقیقات پزشکی انجام شده AHCC گرفته شده از عصاره قارچ شیتاکه برای درمان و ریشه کن کردن ویروس پاپیلومای انسانی بسیار موثر است و مانع از تکثیر ویروس می شود.
این تحقیقات بر روی عصاره قارچ شیتاکه گرفته شده است نه روی مصرف خوراکی قارچ شیتاکه ولی برخی از تولید کنندگان قارچ شیتاکه ادعا می کند که مصرف دو ماه از قارچ شیتاکه با دوز مناسبباعث از بین رفتن ویروس زگیل تناسلی در بدن شده و دیگر شاهد عود علایم نخواهید بود. البته برای برخی از افراد به منظور ریشه کن کردن بیماری، مصرف یه ماه تا یک سال توصیه می شود.
میزان مصرف دارویی قارچ شیتاکه به اندازه ۳ – ۵ گرم قارچ خشک یا ۳۰ – ۵۰ گرم قارچ تازه به صورت روزانه به مدت ۳ – ۶ ماه است.
همزمان با درمان زگیل تناسلی با شیتاکه باید از مصرف مواد غذایی که باعث تضعیف سیستم ایمنی می شود اجتناب کنید از جمله شیرینی جات و قند ها ، فست فود ها ، دخانیات و مشروبات الکلی .
پیشگیری و درمان سرطان
مقدار زیاد پلی ساکارید و آنتی اکسیدان در این قارچ تاثیر بسیار مهمی بر سلامتی انسان دارد . آنتی اکسیدان ها با مقابله با اثرات مخرب رادیکال های آزاد از بروز بیمری های سرطانی و تومور در بدن جلوگیری میکند از جمله سرطان سینه و سرطان پروستات.
اسید لینولئیک قارچ شیتاکه سطح استروژن بدن را کنترل کرده و احتمال ابتلا به سرطان سینه را کاهش میدهد.
وجود ویتامین های خانواده ب از ایجاد سلول های سرطانی در بدن پیشگیری میکند.
فیبر بتاگلوکان موجود در آن از سرطان کولون پیشگیری میکند.
قارچ شیتاکه با تقویت سلول های ماکروفاژ ، رشد سلو لهای سرطانی در بدن را متوقف می کند و مانع از جا به جایی سلول های سرطانی می شود.
لنتینان موجود در شیتاکه یک مکمل درمانی در کنار شیمی درمانی و پرتو درمانی ، محسوب می شود از صوییدیگر مصرف قارچ شیتاکه باعث پاکسازی سمم بدن شده و به کاهش عوارض درمان های شیمیایی کمک میکند.
کاهش وزن و تناسب اندام
قارچ شیتاکه بسیار کم کالری است و فیبر بالایی دارد که باعث کاهش اشتها و جلوگیری از پرخوری می شود بنابراین به کاهش وزن کمک میکند . ترکیبات موجود در شیتانه به کاهش جذب چربی ها در دستگاه گوارش کمک میکند که تاثیر زیادی بر تناسب اندام دارد.
کاهش قند خون و دیابت
مصرف روزانه قارچ شیتاکه به کنترل قند خون کمک کرده و احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش مید هد.
پلی ساکاریدهای قارچ شیتاکه برای کنترل و بهبود دیابت نوع ۲ موثرند و فیبر بالای آن باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش در روده ها می شود که تاثیر مستقیمی بر کاهش قند خون دارد.
درمان پوکی استخوان
قارچ شیتاکه سرشار از املاح معدنی است. وجود کلسم و مس در آن باعث افزایش استحکام استخوان ها شده و احتمال پوکی استخوان را کاهش میدد.
درمان کم خونی
این قارچ حاوی مس و آهن است که تولید گلبول های قرمز خون را تحریکمیکند و احتمال ابتلا به کم خونی فقر آهن را کاهش میدهد. شما میتوانید علاوه بر خواص تقویت کننده سیستم ایمنی از خاصیت درمان کم خونی این قارچ هم بهره مند شوید.
کاهش التهاب بدن
بالا رفتن التهاب در بدن عامل ابتلا و زمینه ساز بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان ، میگرن، آرتریت ، بیماری های قلبی عروقی و غیره است. براساس مطالعات انجام شده مصرف این قارچ سطح التهاب در بدن را کاهش می دهد و باعث می شود غلظت مولکول های التهاب زا در خون به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا کند.
ارزش غذایی قارچ شیتاکه
قارچ شیتاکه منبع خوبی برای کربوهیدرات ، پروتئین و اسید آمینه های ضروری برای بدن است. پروتئین های موجود در این قارچ دارای ۱۸ نوع اسید آمینه مختلف هستند که همه جزو اسیدآمینه های ضروری محسوب می شوند. به همین دلیل قارچ شیتاکه را به عنوان یک مکمل غذایی ایده آل برای گیاهخواران محسوب می کنند.
ویتامین ها و مواد معدنی موجود در قارچ شیتاکه عبارتند از :
آهن ، روی ، سلنیوم ، ویتامین ب کمپلکس ، ویتامین ث ، ویتامین دی
مواد مغذی قارچ شیتاکه در هر ۱۰۰ گرم خشک (۳٫۵ اونس)
انرژی ۱٬۲۳۸ کیلوژول (۲۹۶ کیلوکالری)
کربوهیدراتها ۷۵٫۳۷ g
قندها ۲٫۲۱ g
فیبر ۱۱٫۵ g
چربی ۰٫۹۹ g
پروتئین ۹٫۵۸ g
ویتامین ب ۱ (تیامین) ۰٫۳ میلیگرم (۲۳٪ مقدار مورد نیاز روزانه)
ویتامین ب ۲ (ریبوفلاوین) ۱٫۲۷ میلیگرم (۸۵٪)
ویتامین ب ۳ (نیاسین) ۱۴٫۱ میلیگرم (۹۴٪)
پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵) ۲۱٫۸۷۹ میلیگرم (۴۳۸٪)
ویتامین ب ۶ ۰٫۹۶۵ میلیگرم (۷۴٪)
اسید فولیک (ویتامین ب ۹) ۱۶۳ میکروگرم (۴۱٪)
ویتامین ث ۳٫۵ میلیگرم (۶٪)
ویتامین د ۳ ۳٫۹ میکروگرم (۳۹٪)
کلسیم ۱۱ میلیگرم (۱٪)
آهن ۱٫۷۲ میلیگرم (۱۴٪)
منیزیم ۱۳۲ میلیگرم (۳۶٪)
منگنز ۱٫۱۷۶ میلیگرم (۵۹٪)
فسفر ۲۹۴ میلیگرم (۴۲٪)
پتاسیم ۱۵۳۴ میلیگرم (۳۳٪)
سدیم ۱۳ میلیگرم (۱٪)
روی ۷٫۶۶ میلیگرم (۷۷٪)
عوارض و آلرژی به قارچ شیتاکه
بهترین روش مصرف قارچ شیتاکه به صورت تازه و خام است ولی اگر بعد از ۵ روز مصرف قارچ شیتاکه خام دچار آلرژی شدید باید از این به بعد قارچ را به صورت پخته مصرف کنید.
در صورتی که قارچ شیتاکه تازه در دسترس نبود میت وانید از قارچ شیتاکه خشک استفاده کنید.
اطلاعات بیشتر
در صورتی که با مصرف این قارچ به صورت خام دچار آلرژی شدید بهتر است آن را به صورت پخته مصرف کنید.
علایم آلرژی به قارچ ، حالت تهوع و استفراغ ، کهیر و خارش سطح پوست تمام بدن است که در این صورت باید مصرف قارچ را تا ۱۰ روز کاملا قطع کنید و بعد از اتمام علایم یک دور قارچ شیتاکه پخته را مصرف کنید که حداقل ۳۰ – ۶۰ دقیقه حرارت دیده باشد.
روش نگهداری قارچ شیتاکه
پختن ، تفت دادن یا خشک کردن قارچ شیتاکه هیچ تاثیری بر روی خواص درمانی آن نمی گذارد و فقط باعث کاهش ویتامین های موجود در آن می شو.
قارچ شیتاکه تازه را میتوانید در ظرف درباز با آبکش به مدت ۱۰ – ۲۰ روز در یخچال نگهداری نمایید. بهتر است اول قارچ های نازک تر را استفاده کنید و قارچ های سفت را برای آخر بگذارید.
قارچ شیتاکه تازه را میتوانید حلقه کنید و با کمی روغن و نمک تفت دهید و سپس در فریزر به مدت ۶ ماه نگهداری کنید.
قارچ شیتاکه معمولا اگر در یخچال نگهداری شود و داخل پلاستیک نباشد ، نمی پوسد . اگر قارچ های شما بیشتر از ۲۰ روز ماندگاری داشت و شروع به چروکیده شدن کردند میتوانید قارچ ها را نصف کنید یا حلقه کنید و در محلی خشک روی پارچه ای تمیز پخش کنید تا خشک شوند.
قارچ شیتاکه خشک را مانند سایر خشکبار می توانید به مدت ۲ ماه در کابینت آشپزخانه نگهداری نمایید. در صورتی که بوی قارچ برایتان خوشایند نبود میتوانید آن ها را در یک سینی یا آبکش ریخته و هفته ای چند ساعت در هوای آزاد و بدون آفتاب قرار دهید.
تازه سازی قارچ شیتاکه خشک
طعم قارچ شیتاکه خشک خیلی بهتر است تازه آن است و به سادگی می توانید آن را تبدیل به قارچ تازه کنید.
قارچ شیتاکه به سرعت آب را به خود جذب میکند و تازه ی شود برای ای منظور میتوانید قارچ ها را در آب جوش بریزید به اندازه ای که ۱ بند انگشت رویشان آب باشد و ۲۰ دقیقه روی حرارت قرار دهید تا تازه شود.
در صورت تمایل بعد از سرد شدن میتوانید قارچ را بفشارید تا آب اضافه اش گرفته شود و از آن در انواع سس ، سوپ یا خوراکی های دیگر استفاده کنید.
طرز تهیه دمنوش شیتاکه
دمنوش شیتاکه برای افرادی که نمک زیادی مصرف می کنند یا استرس و اضطراب دارند بسیار مفید است. این دمنوش میتوانند نمک اضافه بدن را دفع کند و به ذهن شما آرامش بدهد. ۱ عدد قارچ شیتاکه را در ۱ فنجان آب جوش بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید تا احیا شود.
ساقه قارچ که سفت است را جدا کنید و کلاهک قارچ را به صورت خلالی برش بزنید و در ۲ فنجان آب به مدت ۸ دقیقه بجوشانید و به صورت گرم همراه با طعم دهنده دلخواهتان بنوشید.
به صورت سنتی در ژابن ۱ – ۲ قطره شوسو یا سویا سس ژاپنی به این دمنوش اضافه می کنند.