آیا گیاهان هم صدا دارند؟

گیاهان در پاسخ به استرسِ وارد شده بر آن‌ها دچار تغییرات اساسی می‌شوند. ظاهر، رنگ و شکل گیاهی که دچار استرس شده با دیگر گیاهان عادی متفاوت است.

زمانی که گیاه دچار کم‌آبی می‌شود و یا حیوان گیاهخوار به آن نزدیک می‌شود و از آن می‌خورد، از خود ترکیبات آلی فرار ساطع می‌کند. این ترکیبات می‌تواند بر روی گیاهان اطراف نیز اثر بگذارد و مقاومت آن‌ها را افزایش دهد.

به هر حال تا کنون اثبات شده است که گیاهان می‌توانند نشانه‌های ظاهری و شیمیایی از خود نشان دهند که دیگر اُرگانیسم‌ها امکان درک آن‌را دارند، ولی اینکه گیاهان بتوانند صداهایی از خود ساطع کنند که برای دیگر اُرگانیسم‌ها قابل تشخیص باشد تا کنون مورد بررسی قرار نگرفته بود، زیرا حتی در ساکت‌ترین مکان‌ها نیز صداهایی وجود دارد که به نظر غیرقابل شنیدن می‌آیند. با این حال حیواناتی وجود دارند که حتی صداهای غیرقابل شنیدن را نیز می‌توانند بشنوند.

در گذشته لرزش‌های فراصوت ناشی از گیاهان ثبت شده بود، ولی اکنون دانشمندان برای اولین بار نشان داده‌اند که این امواج فراصوت برای دیگر اُرگانیسم‌ها قابل درک هستند. محققین در مطالعه‌ی جدید خود، با استفاده از میکروفون‌های فوق حساس توانسته‌اند صداهای ساطع شده از گوجه فرنگی و تنباکو را در شرایط عادی و شرایط پُراسترس ثبت کنند.

محققین با آب ندادن به گیاهان به مدت چندین روز و همچنین بریدن ساقه‌های آن‌ها به گیاهان استرس وارد کرده‌اند. پس از اینکه صدای گیاهان ثبت شد، محققین از الگوریتم یادگیری ماشین استفاده کردند تا تفاوت بین گیاهان بدون استرس و گیاهان دارای استرس را تشخیص دهند. آن‌ها دریافتند که گیاهان پُراسترس نسبت به گیاهان عادی، صداهای بیشتری از خود ساطع می‌کنند.

صدای ناشی از گیاهان به صورت لحظه‌ای و مشابه کلیک کردن روی موس است. هر گیاه پُراسترس در هر ساعت ۳۰ تا ۴۰ بار از خود صداهای دارای فرکانس بین ۴۰ تا ۸۰ کیلوهرتز ساطع می‌کند، ولی گیاهان بدون استرس صداهای بسیار کمتری از خود ساطع می‌کنند. به عنوان مثال، گوجه فرنگی بدون استرس گیاه بسیار ساکتی است.

گیاهان بدون آب پس از ۵ روز بی‌آبی و قبل از خشک شدن صداهای نسبتاً زیادی از خود ساطع می‌کنند. هر چند در این مطالعه محققین بر روی گوجه فرنگی و تنباکو تمرکز کرده‌اند، ولی آن‌ها همچنین توانسته‌اند صدای گیاهان دیگری مانند گندم، انگور و کاکتوس را نیز ثبت کنند.