تایم: ۲۰۴۵؛ سالی که انسان فناناپذیر می شود
با توجه به سرعت بی سابقه کشفیات علمی و فنی، و در مرکز آن، پیشرفت سریع فن آوری‌های کامپیوتری، بسیاری بر این باورند که شاید در آینده ای نه چندان دور، کامپیوترها به چنان درجه‌ای از هوشمندی برسند که انسان را نیز پشت سر بگذارند.
هفته نامه «تایم» در یک مطلب بسیار مفصل رد پای یک چنین فرضیه و پیش بینی هایی را جستجو کرده است. در این مطلب پژوهش ها ، نظریات و زندگی شخصی فردی به نام ریموند کورتزوایل از نزدیک بررسی شده است؛ فردی که از نظر نویسنده این مطلب شاید بتوان وی را جزو نخستین کسانی دانست که به فرارسیدن دوران برتری هوش مصنوعی بر هوش انسان اعتقاد پیدا کرد.
ریموند کورتزوایل در سال ۱۹۶۵، یعنی زمانی‌که ۱۷ سال بیشتر نداشت، یک کامپیوتر کوچک تولید کننده اصوات موسیقی ساخته بود که در یک مسابقه تلویزیونی نیز به نمایش گذاشته شد. با اینحال شاید در آن زمان هیچ‌کس متوجه نشد که ریموند با این اختراع در پی اثبات نکته مهمتری است.
او اعتقاد داشت که اگر هوش مصنوعی بتواند مانند انسان آثار هنری نظیر موسیقی خلق کند، می‌تواند از انسان پیشی بگیرد.
به نوشته هفته نامه « تایم » فرضیه ای که معتقد است هوش مصنوعی در آینده نزدیک از انسان پیشی خواهد گرفت اصطلاحا «یکتایی» نامیده می شود. این مفهوم از موقعیت تک ستارگان یا منظومه های جدا افتاده در حفره های تاریک کهکشان ها عاریه گرفته شده و معنای آن این است که هیچ قانون شناخته شده فیزیک بر موجودیت و حرکات این اجزام حاکم نیست.
نظریه یا مفهوم «یکتایی» ممکن است برای بسیاری عجیب به نظر برسد، با‌این‌حال از سال‌ها پیش موسسات علمی معتبر از جمله «نا سا» در این راستا تحقیقات جدی را آغاز کرده اند.
هم‌اکنون دانشگاهی نیز با همین عنوان در حال فعالیت است که شرکت کامپیوتری گوگل در آن سرمایه گذاری کرده است و هدف ازدوره‌های تحصیل سه سال در آن، آشنا شدن نسل جوان دانشوران علوم فیزیک و کامپیوتر با فرضیه «یکتایی» و نتایج احتمالی آن است.
در ادامه این مطلب هفته نامه تایم به زندگی ریموند کورتزوایل می پردازد و می‌نویسد که علاقه وی به مطالعه در مورد آینده سایبری (مجازی) انسان از سال ۱۹۸۰ آغاز شد . او بررسی های خود را روی جنبه های علمی مربوط به شتاب کشفیات علمی، به خصوص در علوم کامپیوتری آغاز کرد و با بررسی علوم و حتی صنایع دیگر متوجه شد که فارغ از شرایط اقتصادی و سیاسی حاکم بر جهان، این تحولات با سرعتی باور نکردنی رو به افزایش است.
وی برای سنجش این سرعت مقیاسی را به کار می گیرد که از میزان توانایی کامپیوترها برای پذیرش و صدور فرمان منشا می گیرد . واحد سنجش در این مقیاس یک میلیون فرمان در ثانیه است.
او متوجه شد که این واحد طی هر سال دو برابر می شود و سپس با نگاهی به آینده و ترسیم یک تصویر کلی از میزان سرعت کامپیوترها در ۲۰ یا ۳۰ سال آینده به این نتیجه رسید که انسان در آینده از هوش لازم برای درک یک چنین پیشرفت شتاب آمیزی برخوردار نخواهد بود.
بخشی از پیش بینی های وی که بر پایه محاسبه سرعت پیشرفت علم کامپیوتر بنا شده، به این قرار است: تا اواسط دهه ۲۰۲۰ می توان مهندسی ذهن انسان را کنترل کرد و کامیپوترها از نظر هوشمندی با انسان برابر خواهند شد و تا سال ۲۰۴۵ به دوران «یکتایی» خواهیم رسید که در حقیقت آغاز برتری هوش کامپیوتر بر انسان است.
هفته نامه « تایم » سپس به فرضیه های پزشکی و روانپزشکی گروهی از پژوهشگران اشاره می کند که معتقدند که در صورت پیشرفت کامپیوترها به این منوال، زمانی فرا خواهد رسید که می توان مرگ ، کهولت و فناپذیری انسان را کنترل و حتی متوقف کرد.
اما ریموند کورتزوایل که اکنون ۶۱ سال دارد و از چند نارسایی از جمله بیماری قلبی و بیماری قند رنج می برد، در جستجو و انتظار فناناپذیری نیست. او فقط می خواهد آنقدر زنده بماند که طلوع دوران «یکتایی» را به چشم خود ببیند.
وی اذعان دارد که اگر فرا رسیدن دوران «یکتایی» تا ۲۰ یا ۳۰ سال دیگر حقیقت پیدا کند ممکن است با خطرات فراوانی همراه باشد چون پرسش‌های فراوانی در این مورد همچنان بی پاسخ مانده است.
هفته نامه «تایم» در پایان این مطلب خاطر نشان می کند که حتی اگر ریموند کورتزوایل و همفکران وی در مورد آینده اشتباه کنند ولی درک و تفسیر آنها از حال کاملا درست است . ویژگی این افراد این است که فراتر از آنچه که امروز روی می دهد را می بینند و با بررسی گذشته سعی می کنند آنچه را که در ادامه مسیر فعلی و در آینده روی خواهد داد تحلیل و تفسیر کنند.
کافی است شتاب تحولات ۴۰ سال اخیر را در نظر گرفته و ضریب افزایش سرعت سالانه را در ۴۰ سال آینده ضرب کنیم تا متوجه شویم در آینده چه روی خواهد داد. برای تصور یک چنین حالتی باید بسیار دورتر از محدوده امروزی اندیشید و یا شاید باید به همان چیزی که امروزه وجود دارد نگاهی عمیق تر و جدی تر داشت.
