آیورودا، قدیمی ترین علم پزشکی
آیورودا یک علم باستانی و کهن است که در هند مرکز توجه است، اگر چه در کشورهای دیگر نیز در قالب طب جایگزین استفاده می شود. در آیوردا از گیاهان طبی، ماساژ و یوگا برای درمان بیماران استفاده می شود.
آیورودا از تعالیم هندو و بودا تأثیر زیادی گرفته است. یکی از مفاهیمی که از این طریق به آیورودا راه یافته مفهوم «تعادل» است، که بر اساس آن مقابله با نیازهای طبیعی باعث از بین رفتن تعادل در بدن و ایجاد بیماری می شود.
آیورودا یک واژه سانسکریت است و به معنای علم زندگی است. آیورودا تنها سیستم طبی است که هدف آن از طبابت و تعلیم رسیدن به خدا است.
یک دانش همه جانبه که شامل جیوتیشا «علوم کیهانی»، داروسازی، آزمایش طبی، طب سوزنی، ماساژ، جراحی، گیاه پزشکی، دامپزشکی و هر آنچه مربوط به طب باشد است. آیوردا علمی مقدس به شمار می آید و در دانشگاه های هندوستان به عنوان یک رشته پزشکی جامع و کامل در حال تدریس است. به پزشک آیورودایی، آیورودیک یا وید می گویند.
روش درمانی آیورودا
آیورودا یک روش درمانی قدیمی هندی است، فلسفه آیورودا «علم زندگی و عمر طولانی » مشتمل بر یک سری معالجات شامل گیاهان دارویی، تغییر رژیم غذایی، مراقبه، رایحه درمانی، ماسـاژ و حرکات یوگا برای نگهداری یا بازیابی سـلامتی است.
اولین سوال در ذهن یک پزشک آیورودا این نیست که فرد مراجعه کننده دچار چه نوع بیماری است، بلکه این است که بیمار من چه شخصیتی دارد، خلقیات او، توانایی ها و استعدادهای او چیست و پس از تشخیص این مسائل تصمیم گیری درمانی شروع می شود.
دانشمند بزرگ ” Charaka” گفته است:
؛پزشک هر چقدر که از نظر علمی و درمان بیماری ماهر و خبره باشد اگر نتواند با هنر عشق و نور وارد قلب بیمار شود نمی تواند او را درمان کند؛
تاریخچه آیورودا چیست؟
آیورودا به معنی “علم زندگی” و شاید یکی از قدیمی ترین سیستمهای درمانی در دنیا است که از بیش از ۵۰۰۰ سال قبل بطور سـنتی از استاد به شاگرد منتقل می شده و ریشه در متون مقدس آریائی ها ی باستان دارد.
شاخه های آیورودا کدامند؟
آیورودا شامل هشت شاخه اصلی « طب اطفال،طب زنان و زایمان،چشم پزشکی، طب سالمندان،گوش و حلق و بینی، مسمومیت شناسی، طب عمومی و جراحی»می باشد. بسیاری از روشهای شفابخشی مدرن « ماساژ، رژیم درمانی، گیاهان، پولاریتی تراپی، کینزیولوژی، شیا تسو، طب سوزنی، طب فشاری، سنگ درمانی، رنگ درمانی، مراقبه » در اصل شاخه هایی از فلسفه آیورودا می باشند.
فلسفه آیورودا چیست؟
آیورودا هنر هماهنگی موجود زنده با قوانین طبیعت است. هدف آن حفظ سلامت در فرد سالم و شفا در فرد بیمار است. آیورودا ریشه در این اعتقاد دارد که سلامتی نتیجه تعادل بین ذهن، بدن و روح است. به بیان بهتر، سلامتی، تعادل کامل بین سه انرژی اساسی بدن یا سه دوشا « واتا _ پیتا_ کافا» و یک تعادل بین جسم _ ذهن _ روح «یا آگاهی» است.
بر طبق آیورودا، هرشخص مقداری از ۵ عنصر اصلی عالم«خاک، آب، آتش، هوا، اتر » را در خود دارد و ترکیب این عناصر با یکدیگر به سه نوع متابولیسم بدن یا سه نوع دوشا منجر می شود. دوشا ها انواع متابولیک بدن هستند که هر کدام ساختار و طرح زمینه ای افراد از قبیل ساختاربدنی، شخصیت، عکس العمل ها و تمایلات غذایی را تشکیل می دهند.
این دوشاها، به عنوان واتا، پیتا و کافا شناخته می شوند.
* واتا شامـل اتر و هواست و با حـرکات بدن مرتبط می شود «انرژی حرکت یا کاتابولیک».
* پیتا از آتش وآب درست شده، و به سـوخت و سـاز بدن مربوط است که اساس هضم و تغییر ماده به انرژی «انرژی متابولیک» است.
* کافا شامل خاک و آب است که با ساختار بدن و ثبات و پایداری مرتبط است.«انرژی ساختار ی و آنابولیک»
هرچند که هر سه نوع دوشا در همه افراد وجود دارد، در هر فرد خاص، یکی از این دوشاها غالب است.
دوشای واتا: تمامی حرکات بدن را کنترل می کند «اتر + هوا»
دوشای پیتا: کنترل سوخت و ساز را بعهده دارد «آتش + آب»
دوشای کافا: مسئول کنترل ساختار بدن است «آب + خاک»
طبق نظر آیورودا، منشا همه موجودات از آگاهی کیهانی است که شامل انرژی مذکر «purusha » وانرژی مونث « prakruti » می باشد و هر چیزی که در جهان وجود داشته باشد در انسان نیز وجود دارد. انرژی مذکر نمایانگر طبیعت است. هر سلول بدن دارای ذهن، هوش، آگاهی است که از آن طریق انتخاب می کند. برای مثال هر سلول غذای خاص خودش را انتخاب می کند.
علت اصلی بروز بیماری از دید آیورودا چیست؟
ترکیب پنج عنصر، دوشا ها را می سازد. دوشا ها اعمال روانی- زیستی را کنترل می کنند. بنابراین اگر متعادل باشند سلامتی و نظم «order»وجود دارد و اگر متعادل نباشند،بیماری رخ می دهد. «disorder»
اصل کلی آیورودا بر این اساس است که بیماری بعلت عدم تعادل در یک یا چند دوشا بوجود می آید. عوامل متعددی می تواند بر تعادل دوشاها اثر بگذارد. از رژیم غذایی گرفته تا تغییر فصل،استرس در کار یا خانواده هم تعادل دوشاها را بر هم می زند که نتیجه آن انباشتگی سموم در بدن و ذهن است.
هنگامی که علت بیماری تشخیص داده شد، تحت راهنمایی یک درمانگر آیورودا بازیابی تعادل و سم زدایی انجام می شود. این موضوع را به این صورت توضیح می دهند که وقتی انرژی متعادل شد، سیستم دفاعی طبیعی بدن نیرومند می شود و راحت تر می تواند با بیماری مبارزه کند یا از بیمار شدن جلوگیری کند.
آیا نتایج تحقیقاتی نیز در مورد آیورودا موجود است؟
بله: تحقیقات نشان داده افرادی که تمرینات آیورودا مثل یوگا را انجام می دهند در معرض خطر کمتری برای فشار خون بالا، کلسترول بالا و استرس هستند که همه اینها عوامل ایجاد بیماریهای قلبی می باشند.
مطالعات همچنین نشان داده که یوگا بطور مشخص برای دردهای عضلانی موثر است. روی داروهای گیاهی آیورودا تحقیقاتی برای درمان برخی ازبیماریها مثل حساسیت ها، آرتروز، پارکینسون و بیماریهای گوارشی درحال انجام است.
تا کنون تحقیقات متعددی بر روی تاثیرات آنتی اکسیدان برخی گیاهان آیورودا نظیر زردچوبه انجام شده که گویای تاثیر بارز آن در پیشگیری از بیماریهای قلبی- عروقی و سرطان و نیز کمک به درمان دیابت است.