لیلیث: دیو باستانی ،خدای تاریکی یا الهه نفسانی؟

 

برخی منابع او را به عنوان یک دیو توصیف می کنند ، در برخی دیگر به عنوان نمادی از  الهه های تاریکی است. لیلیت یکی از قدیمی ترین شیاطین زن در جهان است که ریشه های آن را می توان در حماسه معروف گیلگمش یافت ، اما در کتاب مقدس و تلمود نیز ذکر شده است.

او یک دیو بدنام در سنت یهود است ، اما برخی منابع می گویند او اولین زن بود. طبق افسانه های یهودی ، خداوند لیلیث را به عنوان اولین زن خلق کرد و به همان روشی که آدم را آفرید ، او را هم خلق کرد. تنها تفاوت این بود که او به جای گرد و غبار خالص از خاک و لجن استفاده کرد. تعبیر سنتی از نام او به معنای “شب” است و به او با خصوصیاتی مرتبط با جنبه های معنوی حس و آزادی ، همچنین وحشت نیز نسبت داده می شود.

شیاطین سومریان باستان

نام لیلیت از کلمه سومری “لیلیت” گرفته شده است که به معنای روح باد یا دیو زن است. از لیلیت در شعر سومری گیلگمش ، انکیدو ، و عالم اموات ، یاد شده است.

  جدول نسخه متعارف او در داستان درخت مقدس الهه اینانا ظاهر می شود ، که در آن وی نماینده تنه درخت است. او با شیاطین دیگر همراه است ، و بنابراین محققان هنوز هم قبول ندارند که آیا او یک دیو بوده یا الهه ی تاریکی بوده است. در منابع اولیه یهودی نیز ذکر شده است و تعیین اینکه به چه عنوان قبلاً شناخته شده بود دشوار است. با این حال ، بدیهی است که وی از همان ابتدا در متون باستانی درگیر جادو و جادوگری سومری بوده است. تلمود بابلی ، لیلیت را روحی تاریک و دارای روابط جنسی غیرقابل کنترل و پرخاشگرانه توصیف می کند.

میگویند توسط اسپرم مردان بارور می شود تا شیاطین را به دنیا بیاورد. اعتقاد بر این است که او مادر صدها دیو بوده است. همچنین در فرهنگ هیتی ها ، مصریان ، یونانی ها ، بنی اسرائیلی ها و رومی ها شناخته شده بود . او نماد هرج و مرج و تمایلات جنسی است و گفته می شود که افراد را افسون میکند. افسانه های مربوط به او نیز مربوط به داستان هایی در مورد خون آشام ها است.

لیلیت در کتاب مقدس در اشعیا ۳۴: ۱۴ ظاهر می شود ، که مرگ و میر ادم را توصیف می کند. از ابتدا او را موجودی شیطانی ، نجس و خطرناک می دانستند. در بهارشیت رب با اظهار نظر در مورد  پیدایش کتاب  ، او به عنوان همسر اول آدم ظاهر می شود که طبق این کتاب ، او به همراه آدم آفریده شده است. لیلیت بسیار قوی و مستقل بود و می خواست با آدم برابر شود. او نتوانست بپذیرد که از اهمیت کمتری برخوردار است. همانطور که رابرت گریوز و رافائل پاتایی در کتاب افسانه های عبری می نوشتند ، “آدم از خدا شکایت کرد ،” من از همسر خود رها شدم. خداوند با تردید فرشتگان سنوی ، سانسنوی و سمانژلوف را برای بازگشت لیلیث فرستاد. آنها او را در دریای سرخ ، در منطقه ای پر از شیاطین بدکار یافتند.

یکی از فرشتگان گفت: ” یا آدم  باز میگردد یا بدون تأخیر ، ما شما را غرق خواهیم کرد.”

لیلیث پرسید: “چگونه می توانم بعد از اینکه در سواحل دریای سرخ غروب کردم ، به آدم برگردم و مانند یک خانه دار نمونه زندگی کنم؟”

پاسخ دادند: “رد به معنای مرگ است.”

لیلیث دوباره پرسید: “چگونه می توانم بمیرم ، هنگامی که خدا به من دستور داد از همه نوزادان تازه متولد شده مراقبت کنم: پسران در مدت هشت روز از زندگی خود و زمان ختنه. دختران تا روز بیستم.

با این حال ، اگر اسامی سه نفر از شما یا موارد مشابه را که روی نوزاد تازه متولد شده ببینم ، قول می دهم که کودک را نجات دهم.

آنها موافقت کردند؛ اما خداوند لیلیت را با کشتن هر روز صد کودک شیطانی مجازات کرد.

نماد مشرکان و فمینیست های معاصر

 

امروزه لیلیث برای بسیاری از جنبش های فمینیستی به سمبل آزادی تبدیل شده است.

با دسترسی بیشتر به آموزش ، زنان دریافتند که می توانند مستقل باشند و شروع به جستجوی سمبل قدرت زنان خود کردند.

همچنین برخی از پیروان مذهب بت پرست ویکا ، لیلیت را پرستش کردند.در سال ۱۹۵۰ در قرن ۲۰٫ تصویر لیلیت به عنوان آرکیپیپ از یک زن مستقل توسط هنرمندانی که او را به عنوان موزه خود می پذیرفتند تقویت شد.

در دوره رنسانس موضوعی محبوب در هنر و ادبیات بود. میکل آنژ او را به عنوان نیمی از زن ، نیمی از مارهای پیچیده شده در اطراف درخت دانش ، به تصویر کشید و اهمیت او را در اسطوره آفرینش انسان و اخراج از بهشت ​​افزایش داد.

با گذشت زمان ، لیلیت به طور فزاینده ای تخیل نویسندگان مردی مانند دانته گابریل روزتتی را ملتهب می کرد که او را به عنوان زیباترین زن جهان به تصویر می کشید.

“Chronicle of Narnia،‟ CS Lewis “، از افسانه لیلیث در خلق شخصیت جادوگر سفید الهام گرفت ، که او آن را زیبا اما خطرناک و بی رحمانه توصیف کرد.

لوئیس خاطرنشان کرد: او دختر لیلیث است و مقدر شده است که فرزندان آدم و حوا را بکشد. ایده ی کمتر عاشقانه از لیلیت از قلم جیمز جویس ناشی می شود که او را حامی سقط جنین نامید.

 جویس لیلیت را به فلسفه فمینیستی سوق داد و روند تبدیل او به الهه زنان مستقل قرن ۲۰ را آغاز کرد. با گذشت زمان ، هنگامی که زنان از حقوق بیشتری برخوردار شدند ، آنها شروع به مخالفت با چشم انداز جهان تحت تسلط مردان ، از جمله تفسیر داستان کتاب مقدس آغاز زندگی در کره زمین کردند.

نام لیلیث هم به عنوان برنامه ملی سواد آموزی اسرائیل و هم به عنوان نام یک مجله زنان یهودی ظاهر می شود. افسانه شیطان زن سومری باستان یکی از محبوب ترین مباحث ادبیات فمینیستی است که با اساطیر باستان سروکار دارد. با این حال ، محققان هنوز هم مخالفند که آیا این توسط خدا آفریده شده است ، یا یک دیو واقعی بود ، یا اینکه آیا این فقط هشدار ی است که در صورت به دست آوردن قدرت زنان چه اتفاقی می افتد؟.