دانستنی های پزشکی
توصیههای پزشکی و سلامتی مرتب در حال تغییر هستند و این حتماً شما را هم کمی گیج کرده است. در نهایت چه چیزی برای شما خوب است و چه چیزی مضر است؟ برای مثال هنوز هم بسیاری نمیدانند که قهوه برای بدن انسان فایده دارد یا نه. (جواب مثبت است.)
با توجه به این موضوع، سایت Business Insiderبرای اینکه بتواند جواب متداولترین سوالات پزشکی مردم را پیدا کند به سراغ کتاب “سلامتی شما: چه مفید است و چه نیست” رفته که در سال ۲۰۱۰ منتشر شده است.
برای تالیف این کتاب با دهها متخصص مشورت شده است و صدها تحقیق مختلف مورد بررسی قرار گرفتهاند تا یک جواب قطعی برای بحث برانگیزترین سوالهای پزشکی به دست آید. سوالاتی که در رابطه با رژیمهای غذایی، تناسب اندام، بیماریها و داروهای مختلف هستند.
در ادامه ۸ تا از متداولترین سوالات پزشکی و پاسخ آنها را با توجه به انتخاب سایت Business Insiderبرای شما میآوریم. ولی این نکته را به یاد داشته باشید که تحقیقات جدید همواره در حال تغییر درک ما از “خوب و بد” در دنیای سلامتی هستند. با اینحال تلاش شده با توجه به آخرین دستاوردهای پزشکی به سوالات پاسخ داده شود.
آیا روغن زیتون از بیماریهای قلبی و عروقی جلوگیری میکند؟
جواب کوتاه: بله
فواید روغن زیتون به خاطر وجود مادهای به اسم پلیفنول در ساختار این روغن است. این ماده یک آنتیاکسیدان به حساب میآید که میتواند احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی و همچنین سرطان را کاهش دهد. اما مساله اینجاست که بیشترین مقدار پلیفونل در روغن زیتونهای با کیفیت و تازۀ “اکسترا-ویرژن” موجود است. این در حالی است که روغن زیتونهای دیگری که در بازار موجودند از میزان کمی پلیفنول برخوردار هستند و دلیل آن نیز کشت نامناسب، ذخیرهسازی نادرست و البته دستکاری زیاد این روغنها است.
آیا شربت سینه تاثیر دارد؟
جواب کوتاه: خیر
در سال ۲۰۰۶، اکثر دکترهای متخصص آمریکایی توافق داشتند که اکثر شربت سیههای موجود در بازار در حقیقت تاثیری ندارند. این شربتها معمولاً حاوی مقداری کدئین و دکسترومتافون هستند که مقدار آنها برای اینکه تاثیری داشته باشند بیش از حد کم است. تنها داروهایی به تخفیف سرفه شما کمک میکند که آنتیهیستامینهای قدیمیتر را دارد. برومفنیرامین یکی از این آنتیهیستامینها است.
آیا شکر باعث بیش فعالی میشود؟
جواب کوتاه: خیر
در سال ۱۹۹۶ یک گزارش در این مورد به چاپ رسید که بر اساس نتایج ۲۳ تحقیق مختلف این نتیجهگیری را کرده بود که شکر تاثیری بروی عملکرد رفتاری و فکری کودکان ندارد.” بنابراین این افسانۀ قدیمی که وقتی بچهها مقدار زیادی شکلات و شیری میخورند دست به کارهای غلط میزنند چندان هم درست نیست. در واقع دلیل این موضوع میتواند محیطی باشد که بچهها در آن به سراغ این خوراکیها میروند. برای مثال، بچهها در جشن تولد به طور خودکار انرژی بیشتری دارند.
آیا نوشیدنیهای گازدار و پر شکر میتوانند منجر به دیابت شوند؟
پاسخ کوتاه: بله.
اکثریت تحقیقات پزشکی انجام شده حاکی از ضرر نوشیدنیهای گازدارِ شیرین شده است. یک تحقیق بزرگ در سال ۲۰۱۴ نشان داد زنانی که در روز یک لیوان یا بیشتر از نوشیدنیهای پر شکر مصرف میکنند، ۸۳% بیشتر در خطر ابتلا به دیابت نوع دوم هستند تا کسانی که در ماه به ندرت سراغ این نوشیدنیها میروند.
آیا من به کرم ضد آفتابی با بیش از ۳۰ SPF نیاز دارم؟
جواب کوتاه: خیر.
کرمهای ضد آفتابی که میزان SPF (توان محافظت در برابر نور خورشید) آنها برابر با ۳۰ میباشد، از شما در برابر ۹۷% پرتوهای فرابنفش محافظت میکنند. این در حالی است که کرمهای ضد آفتابی با SPFبیشتر از ۳۰ به میزان %۹۷ – ۹۸% موثر هستند. پس چندان فرقی بین این دو وجود ندارد. مساله مهمتر این است که محصولی را انتخاب نمایید که دارای برچسب طیف گسترده (broad spectrum) باشد، زیرا این نوعکرمها هم اشعات UVAو هم UVBرا فیلتر میکنند.
آیا آجیل میتواند من را چاق کند؟
جواب کوتاه: خیر.
درست است که آجیل تا ۷۵% درصد از چربی تشکیل شده است، اما خوردن چربی لزوماً شما را چاق نمیکند. عامل بزرگتری که به افزایش وزن منجر میشود میزان مصرف یک خوراکی است. خوشبختانه، آجیل پر از چربیهای سالم است که میتوانند شما را تقویت کنند. آجیل همچنین یک منبع خوب برای پروتئین و فیبر به حساب میآید. اخیرا در یک تحقیق مشخص شد که بادام خام از آنچه فکر میشد ۲۰% کالری کمتری دارد، زیرا مقدار زیادی از چربی از طریق بدن شما دفع میشود.
آیا قدم زدن به اندازۀ دویدن در کاهش وزن تاثیر دارد؟
جواب کوتاه: بله
تحقیقات نشان داده است که مدت زمانی که به ورزش اختصاص میدهید اهمیت بیشتری دارد تا میزان سختی ورزشی که انجام میدهید (حداقل در مورد میزان کالری سوخته شده اینطور است). درست است که دویدن تحرکی با بازده بیشتر محسوب میشود، اما با قدم زدن نیز میتوانید همینقدر کالری بسوزانید.
در یک تحقیق که انجام آن ۶ سال زمان گرفت، محققان متوجه شدند که قدم زدن با یک سرعت متوسط و دویدن هر دو مزایای مشابهی برای سلامتی شما دارند، البته در صورتی که میزان یکسانی انرژی مصرف شده باشد.
با اینحال، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد انجام ورزشهای سنگینتر میتواند تا حد زیادی برای قلب شما بهتر باشد، حتی اگر آنها را برای زمان کوتاهی انجام دهید. بنابراین حتی اگر که دویدن برای کاهش وزن شما گزینۀ بهتری نباشد، باز هم مهم است که دویدن و دیگر ورزشهای سنگین را در برنامه خود داشته باشید تا سلامت کلی شما تضمین شود.
آیا خوردن آبمیوه به اندازۀ خوردن میوه برای شما مفید است؟
جواب کوتاه: خیر
خود یک میوه میتواند تاثیرات مفید بسیار بیشتری به روی سلامتی شما بگذارد تا اینکه آّب خالص آن میوه را بنوشید. دلیلش این است که وقتی آب یک میوه را میگیرید، پوست آن را جدا میکنید و گوشت آن را دور میریزید، بسیاری از مواد موجود در میوه شامل فیبر، کلسیوم، ویتامین C و دیگر آنتیاکسیدانها نیز از بین میروند.
برای اینکه یک مقایسه بهتر داشته باشیم بهتر است مثالی برای شما بیاوریم. یک لیوان پرتقال با ۶۹ کالری دارای ۰٫۳ گرم فیبرهای رژمی و ۱۶ میلیگرم کلسیوم است. این در حالی است که یک پرتقال با همین مقدار کالری دارای ۳٫۱ گرم فیبر و ۶۰ میلیگرم کلسیوم است.
کرم خوردگی دندان میتواند مسری باشد
شما میتوانید نخ دندان بکشید، مسواک بزنید و از تمام شیرینیهایی که دوست دارید پرهیز کنید، اما اگر همسر شما این اصول بهداشتی را رعایت نکند، ممکن است شما قربانی بهداشت دهانی ضعیف او شوید.
محققان دانشگاه هلسینکی دریافتند باکتری دهانی که موجب بیماری لثه، ورم لثه و پوسیدگی یا کرم خوردگی دندان میشود، میتوانند میان بزرگسالانی که در تماس نزدیک باهم زندگی میکنند منتقل شود.
مطالعهای که نتایج آن در journal Oral Microbiology and Immunology منتشر شده، ۲۰زوج ۳۷ تا ۷۰ ساله را که دست کم ۱۰ سال از ازدواجشان گذشته بود مورد بررسی قرار داد. در میان این ۲۰ زوج، تنها ۴ زوج انتخاب شدند که هردویشان مبتلا به باکتری مربوط به بیماری لثه و ورم لثه بودند. سه زوج از اینها به باکتری استرپتوکوک جهش یافته که دلیل اصلی پوسیدگی دندان است هم مبتلا بودند. محققان دریافتند دی ان ای خاص این باکتری در میان زوجها مشابه بوده است، اما در علل غیرمرتبط با هم فرق داشتند، که این موضوع بیانگر انتقال باکتری دهانی میان زوجهاست.
سرطان و امکان سرایت آن به دیگران
نه، شما نمیتوانید سرطان را از فردی که مبتلا به آن است بگیرید، اما امکان سرایت ویروس انسانی پاپیلوما (HPV) که موجب افزایش ریسک دچارشدن به سرطانهای گردنه رحم، اندام تناسلی مرد، نشیمنگاه، دهان و گلو میشود وجود دارد.
طبق پژوهشها انجام شده، بیشتر از ۶ میلیون نفر در ایالات متحده، هر ساله مبتلا به HPV میشوند( این بیماری از طریق تماس جنسی با فرد ِمبتلا قابل انتشار است).
البته بیشتر افراد قادرند این عفونت را به خودی خود در عرض ۱ تا ۲ سال برطرف کرده و تقریبا بی علامت شوند، اما اگر این عفونت ویروسی در فردی تداوم پیدا کند و ماندگار شود، به نسبت ماندگاری این ویروس، احتمال بروز سرطان بیشتر میشود.
چاقی مسری است.
به این حالت، infectobesity یا چاقی مسری گفته میشود: محققات ترک به تازگی ویروسی را کشف کردند، که در بافت چربی بزرگسالان چاق شناسایی شده: ادِنو ویروس انسانی – ۳۶ (Ad-36). افرادی که درمعرض این ویروس هستند، ۳۰ بار بیشتر از آنهایی که در معرض این ویروس نیستند، احتمال چاقی در آنها وجود دارد.
درسراسر دنیا، بیشتراز ۱۵۰۰۰ نفر در ۹ کشور مختلف، از نظر انتی بادی نسبت به این ویروس مورد آزمایش قرار گرفتند( معمولا بدن با این ویروس میجنگد، اما آسیبش هم به بدن میرسد)، و طبق سازگاری فوق العادهای که بین این ویروس و بدن فرد چاق ایجاد میشود، خیلی کم این احتمال وجود دارد که اشخاص چاق علائم این ویروس را بروز دهند.