مهمانی خارج از منظومهی شمسی؛ شناسایی سیارکی ۴.۵ میلیارد ساله


بر اساس تحقیق گروهی از اخترشناسان فرانسوی و برزیلی، «BZ509» سیارک موجود در ناحیهی مداری مشترک مشتری، با حرکت رو به عقب در اطراف خورشید، اولین سیارک شناخته شدهای است که در فضای میان ستارهای بهوجود آمده است. تمام سیارات دیگر در سیستم خورشیدی ما و اکثریت قریب به اتفاق دیگر اجرام فضایی نیز در همین جهت به دور خورشید حرکت میکنند.
با این حال، BZ509 اندکی متفاوت است، چرا که این سیارک در مسیری متناوب که بهعنوان مداری رو به عقب شناخته میشود، در حرکت است. دکتر «فاتی نامونی» از رصدخانهی کوته دِآزور و دکتر «هلنا موریس» از دانشگاه سائوپائولو در این خصوص بیان داشتهاند: «ما مطمئن هستیم که BZ509 دارای مداری با سیر متناوب، مداری مشترک و پایدار است.»
این سیارک دارای سیر متناوب است، زیرا مدار آن در اطراف خورشید متضاد مدار پیشروندهای است که در آن خورشید در محور خود به گردش در میآید و مدار مشترک است، زیرا مسیر مدار مشتری را البته با سیر متناوب و رو به عقب و با شدت بیشتری نسبت به مشتری طی میکند و علاوه بر این، مدار آن با در نظر گرفتن هر سال مشتری که تقریباً برابر با ۱۲ سال زمین است به خوبی با مدار این سیاره هماهنگ است. این دانشمندان افزودند: «در واقع، این سیارک با عبور از مسیر سیارهی غولپیکر مشتری، با دنبال کردن آنچه که بهعنوان «منحنی ترایسکتریکس» شناخته میشود، بهطور متناوب به داخل و خارج از مدار مشتری در حال حرکت است و لذا کشش گرانش سیاره به حفظ سیارک در مسیری پایدار کمک میکند.»
دکتر نامونی در این خصوص میگوید: «اینکه چگونه سیارک BZ509 به حرکت در این مسیر ادامه میدهد، در حالی که مدار مشتری را بهعنوان یک واحد به اشتراک میگذارد تا به الان بهصورت راز باقی مانده است. اگر این سیارک در منظومهی شمسی قرار داشت، باید همان مسیر اصلی را که تمام سیارات و سیارکهای دیگر دارند و مملو از گاز و گرد و غبار است، به ارث میبرد. لذا این گروه، شبیهسازیهای لازم را برای کشف مکان BZ509 درست قبل از تولد منظومهی شمسی، یعنی ۴.۵ میلیارد سال پیش، زمانی که دوران تشکیل سیاره به پایان رسیده بود، انجام داد.
شواهد به دست آمده نشان میدهند که این جرم همیشه به همین طریق حرکت کرده و بنابراین نمیتوانست در اصل در همین نقطه وجود داشته باشد و باید در فضای میان ستارهای به وجود آمده باشد. مهاجرت سیارک از دیگر سیستم ستارهای به این دلیل رخ داده که خورشید ابتدا در خوشهای ستارهای بسیار نزدیک به هم قرار داشت و در این خوشه، هر ستاره دارای سیستم سیارهای و سیارکهای مخصوص به خود بود.
دانشمندان گفتند: «نزدیکی ستارهها، به دلیل نیروهای گرانشی بین سیارات، به این سیستمها کمک میکرد تا سیارکها را از یکدیگر بربایند، حذف کنند و یا به سوی خود جذب کنند.» این کشف که در اطلاعیهی ماهانهی انجمن سلطنتی نجوم منتشر شده است، مفاهیم مهمی را در مورد مسائل حل نشدهی شکلگیری سیارهها، تکامل خورشید و احتمالاً منشاء حیات بیان کرده است.
اخترشناسان بیان داشتند که کشف این موضوع که دقیقاً چه زمانی و چگونه BZ509 در سیستم خورشیدی مستقر شده، سرنخهایی را در مورد سرمنشاء ستارهی اصلی خورشیدی و همچنین در مورد چگونگی به وجود آمدن محیط اطراف ما و اجزای مورد نیاز برای ظهور حیات بر روی زمین ارائه میدهد.