چرا شاهچراغ در شیراز است؟

شهر شیراز همیشه یکی از محبوبترین مقاصد گردشگری کشورمان معرفیشده است. سفر به شیراز را میتوان سفری زیارتی سیاحتی دانست چراکه علاوه بر جاذبه های تاریخی و گردشگری، آرامگاه احمد بن موسی (ع) معروف به شاهچراغ در این شهر قرارگرفته است. حرم شاهچراغ یکی از معروفترین جاذبه های تاریخی مذهبی شیراز است که سالانه گردشگران بسیاری را به سمت خود میکشاند.
مسافران در سفر به توریست پذیر شیراز دغدغه هتل و اقامتگاه نخواهند داشت چراکه در این شهر هتل های متعددی بناشده است. هتل اطلس شیراز یکی از محبوبترین هتل های ۳ ستاره شیراز است که در سال ۱۳۹۵ برای ارائه خدمات و امکانات باکیفیت مورد مرمت و بازسازی قرارگرفته است. مسافران با انتخاب این هتل تنها با ۱۰ دقیقه پیادهروی به جاذبه های شیراز مثل آرامگاه حافظ و باغ جهاننما خواهند رسید.
شاهچراغ چه کسی است؟
شاهچراغ یا همان احمد بن موسی (ع) فرزند ارشد امام کاظم و برادر امام رضا (ع) میباشد، در زمان حیات ایشان به دلیل بزرگمنشی، از شخصیتهای والا و برتر شناخته میشدند. ازآنجاییکه ایشان فرزند بزرگ امام کاظم (ع) بودند پس از وفات امام موسی کاظم (ع) مردم جانشینی را حق وی میدانستند. درنتیجه احمد بن موسی را مسجد بردند و با او بیعت کردند.
اما ایشان در خطبهای اعلام کرد برادرش علی بن موسی (ع) از این به بعد خلیفه و ولی حق خواهد بود.
چرا شاهچراغ در شیراز است؟
درباره وجود آرامگاه حضرت شاهچراغ و شهادت ایشان روایتهایی وجود دارد که معتبرترین آن به شرح زیر است:
در حدود سال ۱۹۸ یا ۲۰۳ هجری قمری حضرت احمد بن موسی (ع) به همراه عده زیادی از شیعیان و دوستداران امام رضا (ع) برای دیدار امام از مدینه عازم شهر طوس شدند. با توجه به محبوبیت امام رضا در هر شهر تعداد زیادی به کاروان اضافه میشد بهطوریکه گفته میشود جمعیت این کاروان به ۱۵ هزار نفر میرسید.
حرکت چنین کاروان بزرگ به گوش مأمون خلیفه عباسی رسید و وحشت او را فراگرفت، بنابراین دستور عدم ورود این کاروان را به خراسان صادر میکند. زمانی که این کاروان به شیراز رسید، با سپاه بزرگ مأمون روبهرو شدند درنتیجه جنگی میان این دو سپاه صورت گرفت و سید احمد بن موسی در آنجا به شهادت رسید.
ازآنجاییکه بر سر تبلیغ حکومت آشوب بود، به پیکر بیجان ایشان توجهی نشد و تا مدتها محل دفن حضرت ناشناخته مانده بود.
علت نامگذاری شاهچراغ چیست؟
آرامگاه سید احمد بن موسی (ع) در شیراز به شاهچراغ شهرت دارد. درباره علت نامگذاری آرامگاه ایشان داستان جالبی وجود دارد که دانستن آن خالی از لطف نیست.
همانطور که گفتیم تا مدتها محل دفن احمد بن موسی (ع) گمنام و ناشناخته بود. در زمان حکومت آلبویه اطراف قبر این حضرت خانههای زیادی ساختهشده بود که یکی از آنها متعلق به پیرزنی بوده. پیرزن از پنجره متوجه نور درخشان در هر شب جمعه میشود، بنابراین تصمیم میگیرد امیر الدوله دیلمی حاکم زمانه شیراز را از این موضوع مطلع کند.
امیر الدوله شب جمعه به خانه پیرزن رفت و از او خواست که با دیدن نور او را از خواب بیدار کند، در نیمههای شب پیرزن با دیدن نور درخشان فریاد زد: شاهچراغ، شاهچراغ. امیر الدوله پس از تماشای نور با چشمهای خود به سمت نور حرکت کرد اما در محل نشانی از نور و چراغ نبود، به سمت عقب حرکت کرد و مجدد نور درخشانتری دید؛ بنابراین دستور داد تا این محل را موردبررسی قرار دهند.
پسازآنکه آن محل موردبررسی قراردادند به مقبره حضرت احمد بن موسی (ع) دست یافتند که مقبری وی از گل پوشیده شده بود و تا قبل از آن هیچکس از وجود این مقبره اطلاعی نداشت. درنهایت امیر الدوله دستور داد آرامگاهی برای حضرت ساخته شود و آن را شاهچراغ نامیدند.
معماری فوقالعاده زیبای شاهچراغ شیراز
حرم شاهچراغ شیراز پس از حرم امام رضا (ع) و حر حضرت معصومه (س) سومین مکان مقدس در ایران بشمار میرود. مجموعه مقدس آستان شاهچراغ شیراز علاوه بر اهمیت مذهبی، معماری فوقالعاده زیبایش موردتوجه گردشگران قرارگرفته است.
آرامگاه بسیار زیبای شاهچراغ شیراز به سبک معماری آذری ساختهشده است. شکل و شمایل آرامگاه شاهچراغ در سالهای اولیه اصلاً شبیه نمونه امروزی آن نبوده است چراکه در طول تاریخ چندین بار مورد مرمت و بازسازی قرارگرفته است و همچنین بخشهایی به آن اضافهشده است.
از زیباییهای حرم مطهر شاهچراغ میتوان آیینهکاری با نورپردازیهای فوقالعاده زیبا، هنر کاشیکاری در سردر حرم و منبتکارهای روی سقف اشاره کرد. در حرم شاهچراغ دو ضریح از جنس نقره به چشم میخورد، اولین ضریح در زمان فتحعلی شاه ساخته شد و ضریح دیگری در سال ۱۳۸۲ به حرم اضافه شد. حرم مطهر شاهچراغ در کنار تمام زیباییهایش فضای آرام و معنوی را برای زائران به ارمغان میآورد.
از دیگر بخشهای بنای شاهچراغ میتوان به گنبد، گلدستهها، صحن مطهر، ایوان حرم، ورودیها و… اشاره کرد.
معرفی امکانات شاهچراغ شیراز
شاهچراغ شیراز تنها مقصدی برای زیارت نیست بلکه در این مجموعه امکانات فرهنگی ارزشمندی بناشده است که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
کتابخانه حرم شاهچراغ
در مجموعه شاهچراغ شیراز شاهد یکی از بزرگترین و همچنین باارزشترین کتابخانه کشورمان هستیم. این کتابخانه با وسعت ۲۵۰۰ مترمربع دارای بیش از ۱۰۰ هزار نسخه کتاب است. پایه و اساس این کتابخانه به قرن هفتم برمیگردد که با وقف قرآن و چندین کتاب دیگر راهاندازی شد؛ اما متأسفانه در طول تاریخ براثر جنگ مورد دستبرد قرار گرفتند.
در سال ۱۲۸۶ متولی شاهچراغ با اهدا کتب زیادی مجدد اقدام به احیای این کتابخانه کرد، اما سالها بعد به دلیل بیتوجهی مسئولان تعداد زیادی از کتابها پراکنده شدند. درنهایت در سال ۱۳۴۳ به مناسبت میلاد امام رضا (ع) این کتابخانه دوباره فعالیت خود را آغاز نمود.
موزه حرم شاهچراغ
در ضلع جنوبی شاهچراغ موزهای به چشم میخورد. این موزه، یکی از جذابترین امکانات فرهنگی مجموعه شاهچراغ است که موردتوجه گردشگران زیادی قرارگرفته است.
موزه حرم شاهچراغ در سال ۱۳۴۴ تنها با قرآنهای قدیمی و کتابهای دیدنی فعالیت خود را آغاز نمود و سپس در طی سالها اشیای ارزشمند زیادی به این مجموعه اضافه شد، بهطوریکه در حال حاضر بیش از ۸۰۰۰ اشیای قدیمی ارزشمند در این موزه نگهداری میشود.
در موزه شاهچراغ انواع ظروف سفالی سلاحهای جنگی، شمعدان، زیورآلات، سکههای دوران ساسانی و اشکانی، قرآنهای نفیس و… حفظ و نگهداری میشود.
موقعیت مکانی شاهچراغ شیراز
شاهچراغ در بافت تاریخی شهر شیراز قرارگرفته و ازآنجاییکه این جاذبه مذهبی از مهمترین و معروفترین جاذبه های شیراز بشمار میرود دسترسی آسانی به آن وجود دارد.
اگر دوست دارید در سفر به شیراز در نزدیکی حرم شاهچراغ و دیگر جاذبه های شهر اقامت داشته باشید، هتل ستارگان شیراز گزینه مناسبی برایتان خواهد بود. هتل ستارگان یکی از بهترین هتل های ۴ ستاره شیراز است که در سال ۱۳۹۰ فعالیت خود را آغاز نمود. مسافران مقیم هتل ستارگان ضمن بهرهمندی از خدمات و امکانات عالی، میتوانند تنها با ۱۰ دقیقه رانندگی خود را به حرم شاهچراغ دسترسی داشته باشند.
جاذبه های دیدنی و گردشگری اطراف حرم شاهچراغ
همانطور که میدانید شیراز به دلیل قدمتی که دارد دارای جاذبه های تاریخی بسیار است که برخی از آنها در نزدیکی حرم شاهچراغ واقعشده است بنابراین توصیه میشود، پس از زیارت زمانی را به بازدید از این جاذبه های بینظیر اختصاص دهید. جاذبه های دیدنی نزدیک حرم شاهچراغ شیراز به شرح زیر است:
- بازار وکیل
- مدرسه خان
- نارنجستان قوام
- موزه هنری مشکین فام
- مسجد نصیرالملک
- مسجد عتیق
- بقعه سید علاءالدین حسین
- خانه تاریخی منطقینژاد
جمعبندی
حرم شاهچراغ یکی از معروفترین جاذبه های زیارتی شیراز است که سالانه تعداد شیعیان زیادی از سراسر دنیا برای زیارت به شیراز سفر میکنند. حرم شاهچراغ شیراز علاوه بر ارزش دینی ازنظر معماری بنایی فاخر و ارزشمند است و همین موضوع باعث توجه ویژه مسافران به این مجموعه شده است. پس در سفر به شیراز از زیارت شاهچراغ غافل نشوید.