گیاهخواری باعث کاهش بیماری قلبی و افزایش خطر سکته مغزی میشود
تحقیقات نشان میدهد که افراد گیاهخوار و گیاهخوار مطلق کمتر از دیگران به بیماری قلبی مبتلا میشوند اما بیشتر در معرض خطر سکته مغزی قرار دارند.
تحقیقاتی که نتایج آن در ژورنال پزشکی بریتانیا منتشر شده حاکی از آن است که در مقایسه با افراد معمولی، میزان ابتلای گیاهخواران به بیماری قلبی ده نفر در هر هزار نفر کمتر از افراد عادی است و آمار سکته مغزی در میان آنان سه نفر بیشتر است.
در این تحقیقات، وضعیت پزشکی بیش از چهل و هشت هزار نفر بررسی شد.
البته تهیهکنندگان گزارش تاکید دارند که ممکن است عوامل دیگری مانند شرایط محیطی و نحوه زندگی فرد در این مورد موثر باشد و متخصصان تغذیه گقتهاند که بهترین نوع تغذیه، استفاده از یک برنامه غذایی متنوع و شامل اقلام گوناگون است.
پس نتیجه این تحقیق چه بوده؟
نیمی از شرکتکنندگان در این پژوهش که بین سالهای ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۱ زیر نظر قرار داشتند گوشت میخوردند، حدود شانزده هزار نفر گیاخوار و ۷۵۰۰ نفر نیز ماهی-خوار بودند.
تحقیقات تا سال ۲۰۱۰ ادامه یافت و در ثبت وضعیت شرکتکنندگان، عواملی مانند سابقه بیماری، اعتیاد به سیگار و فعالیت بدنی در نظر گرفته شد.
در مجموع، در طول انجام این تحقیقات ۲۸۲۰ مورد بیماری قلبی و ۱۰۷۲ مورد سکته مغزی، از جمله سیصد مورد سکته همراه با خونریزی، روی داد که علت آن ضعف و پارگی مویرگها و خونریزی به داخل مغز است.
در میان ماهیخواران، میزان ابتلای به بیماری قبلی و عروقی ۱۳ درصد کمتر از گوشتخواران بود در حالیکه گیاهخواران ۲۲ درصد کمتر از گوشتخواران به این امراض مبتلا شدند.
در مقابل، گیاهخواران با ۲۰ درصد خطر بیشتر سکته مغزی مواجه بودند. به نظر پژوهشگران، علت این وضعیت میتوانسته کمبود ویتامین B۱۲ باشد هر چند برای تعیین دقیقتر عوامل موثر بر این وضعیت به تحقیقات بیشتری نیاز است.
آیا گیاهخواری بیماریزاست؟
دکتر فرانکی فیلیپس، عضو انجمن بریتانیایی متخصصان تغذیه، گفته است که گیاهخواری را نباید غیرسالم دانست زیرا آنچه که در این تحقیقات انجام شده، بررسی مشاهداتی بوده است. به گفته او، پژوهشگران در این تحقیقات وضعیت گروهی از افراد را برای چند سال زیر نظر گرفتند و به نتایج خاصی رسیدند. بنابراین، آنچه که به دست آمده ارتباط بین تغذیه و این دو بیماری است و نشاندهنده علت و معلول نیست، یعنی نشان نمیدهد که گیاهخواری باعث کاهش یا افزایش بیماری شده یا نشده است.
دکتر فیلیپس گفته است که “پیام ما برای همه این است که بهترین راه برای سلامت، داشتن برنامه غذایی متنوع و متوازن شامل انواع هرچه بیشتری از مواد غذایی است.”
او گفته است که گوشتخواران لزوما تنوع غذایی بیشتری ندارند زیرا ممکن است غذای روزانه فرد هر روز شامل گوشت و سیب زمینی باشد.
آیا نوع غذای مردم در طول انجام تحقیقات تغییری داشته است؟
پس از پایان تحقیقات، پژوهشگران به شرکتکنندگان در تحقیقات مراجعه نکردند تا در مورد تغییر در اقلام غذایی آنان سئوال کنند اما دکتر فیلیپس معتقد است که نوع تغذیه گیاهخواران و گیاهخواران مطلق در سالهای اخیر تحول فراوان یافته است.
به گفته او، اطلاعاتی که در این پژوهش به کار رفته مربوط به یکی دو دهه پیش است و طی سالهای اخیر، اقلام مورد استفاده افراد تغییر پیدا کرده است.
وی گفته است: “به احتمال زیاد، موادی که گیاهخواران امروز مصرف میکنند با آنچه که در آن سالها می خوردند متفاوت است زیرا تنوع غذایی این گروه طی بیست یا سی سال گذشته دامنه گسترده یافته است.” دکتر فیلیپس به خصوص به غذاهای آماده و نیمه آماده ویژه گیاهخواران اشاره کرده است که در گذشته وجود نداشت.
علاوه بر این، امروزه اطلاعات بیشتری در مورد خطرات ناشی از مصرف زیاد گوشت قرمز پردازش شده مانند کالباس و سوسیس به دست آمده که به خصوص با ابتلای به سرطان روده مرتبط است. به این ترتیب، گوشتخواری به شکل نادرست میتواند به سلامت زیان بزند.
دکتر فیلیپس تاکید دارد که گیاهخواران برای کاهش خطرات ناشی از کمبود مواد ضروری باید برنامه متنوعی را دنبال کنند و همزمان مصرف بیشتر و مستمر مواد خاصی را در نظر داشته باشند.
به عنوان مثال، ویتامین B۱۲ که برای بهداشت عروق و اعصاب لازم است بیشتر در گوشت، ماهی و لبنیات یافت میشود اما گیاهخواران هم میتوانند با استفاده از موادی مانند صبحانههای شامل مکمل یا مخمر آبجو به این ویتامین دست یابند.
همچنین، جذب آهن از مواد گیاهی دشوار است و باید گیاهخواران با استفاده از نان دارای سبوس و میوههای خشک آهن مورد نیاز خود را تامین کنند.
یکی دیگر از مواد ضروری که گیاهخواران باید نسبت به کمبود آن هشیار باشند، “کولین” است. این ماده که به خصوص در تخم مرغ یافت می شود، یک شبهویتامین محلول در آب است.